🧰 Ateşleme Sisteminin Temel Bileşenleri
Ateşleme sistemi, içten yanmalı motorların çalışması için hayati öneme sahiptir. Yakıt-hava karışımının silindir içinde tutuşturulmasını sağlayarak motorun güç üretmesini mümkün kılar. Ehliyet sınavında bu sistemle ilgili temel bilgilere hakim olmak başarınızı artıracaktır.
- 🔥 Akü: Ateşleme sistemine gerekli olan elektrik enerjisini sağlar. Genellikle 12 voltluk bir doğru akım (DC) kaynağıdır.
- 🔑 Kontak Anahtarı ( контактор ): Aküden gelen elektriği ateşleme sistemine ileten veya kesen bir anahtardır. Motorun çalıştırılması ve durdurulması için kullanılır.
- ⚙️ Bobin (Endüksiyon Bobini): Aküden gelen düşük voltajı, bujilerin ateşleme yapabilmesi için gerekli olan yüksek voltaja (binlerce volt) yükseltir.
- 🔌 Distribütör (Platinli Sistemlerde): Bobinden gelen yüksek voltajı, doğru zamanda doğru bujiye gönderir. Platin, kondansatör ve tevzi makarası gibi parçalardan oluşur.
- 💡 Bujiler: Silindir içindeki sıkıştırılmış yakıt-hava karışımını elektrik kıvılcımı ile ateşler. Bujinin tırnak aralığı ve ısı değeri motor performansı için önemlidir.
- 💻 Elektronik Kontrol Ünitesi (ECU): Modern araçlarda ateşleme zamanlamasını, yakıt enjeksiyonunu ve diğer motor parametrelerini kontrol eden bir bilgisayardır. Sensörlerden gelen bilgilere göre en uygun ateşleme zamanını belirler.
🚦 Ehliyet Sınavında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Ateşleme sistemi ile ilgili ehliyet sınavında başarılı olmak için aşağıdaki konulara özellikle dikkat etmelisiniz:
- 🌡️ Ateşleme Zamanlaması: Motorun performansı ve yakıt verimliliği için kritik öneme sahiptir. Yanlış ateşleme zamanlaması motorun teklemesine veya zarar görmesine neden olabilir.
- ⚡ Buji Tırnak Aralığı: Bujinin iki elektrotu arasındaki mesafedir. Üretici tarafından belirtilen değerde olmalıdır. Çok açık veya çok kapalı olması ateşleme sorunlarına yol açabilir.
- 💧 Islak Buji: Yakıtla ıslanmış bujiler ateşleme yapamaz. Genellikle zengin karışım veya motorun aşırı yakıt göndermesi sonucu oluşur.
- 🔥 Ateşleme Bobini Arızaları: Bobin arızaları, motorun çalışmamasına veya teklemesine neden olabilir. Bobin direncinin ölçülmesi veya kıvılcım testleri ile arıza tespit edilebilir.
- 💻 Sensörler: Krank mili pozisyon sensörü (CKP), eksantrik mili pozisyon sensörü (CMP) gibi sensörler, ECU'ye motorun devri ve konumunu bildirerek ateşleme zamanlamasının doğru yapılmasını sağlar. Arızalı sensörler ateşleme sorunlarına yol açabilir.
📝 Sınavda Çıkabilecek Örnek Sorular ve Çözümleri
- ❓ Soru: Aşağıdakilerden hangisi ateşleme sisteminin bir parçası değildir?
A) Akü
B) Bobin
C) Enjektör
D) Buji
✅ Cevap: C) Enjektör (Enjektör, yakıt sisteminin bir parçasıdır.)
- ❓ Soru: Ateşleme bobininin görevi nedir?
A) Aküyü şarj etmek.
B) Yakıtı silindirlere püskürtmek.
C) Düşük voltajı yüksek voltaja çevirmek.
D) Egzoz gazlarını temizlemek.
✅ Cevap: C) Düşük voltajı yüksek voltaja çevirmek.
- ❓ Soru: Bujilerde ateşleme olmaması durumunda ne gibi bir sorun yaşanır?
A) Motor daha hızlı çalışır.
B) Yakıt tüketimi azalır.
C) Motor çalışmaz veya tekleme yapar.
D) Frenler tutmaz.
✅ Cevap: C) Motor çalışmaz veya tekleme yapar.
Bu bilgileri aklınızda tutarak ve bolca pratik yaparak ehliyet sınavında ateşleme sistemi ile ilgili soruları kolaylıkla çözebilirsiniz. Başarılar dilerim!
