Atomik kütle birimi (akb), atomlar ve moleküller gibi çok küçük parçacıkların kütlelerini ifade etmek için kullanılan bir ölçü birimidir. Günlük hayatta kullandığımız kilogram veya gram gibi birimler, atomların kütlelerini ifade etmek için çok büyük kalır. Bu nedenle atomik ölçekteki kütleleri ölçmek için akb kullanılır.
Bir atomik kütle birimi, bir karbon-12 izotopunun bir atomunun kütlesinin 1/12'sine eşittir. Sembolü "akb"dir. Uluslararası alanda ise "u" (unified atomic mass unit) veya "Da" (Dalton) sembolleri de kullanılır.
1 akb, metrik sisteme çevrildiğinde yaklaşık olarak aşağıdaki değere eşittir:
Bu birimin tanımında karbon-12 atomunun kullanılmasının temel nedeni, bu izotopun doğada bol bulunması ve kütlesinin çok hassas bir şekilde ölçülebilmesidir. Bu sayede evrensel ve standart bir ölçüm birimi oluşturulmuştur.
Periyodik tabloda elementlerin altında yazan atom kütleleri, aslında o elementin bir atomunun ortalama kütlesini atomik kütle birimi cinsinden ifade eder.
💡 Önemli Not: Bir elementin periyodik tablodaki atom kütlesi, o elementin doğada bulunan tüm izotoplarının kütlelerinin ve bolluk yüzdelerinin ağırlıklı ortalaması alınarak hesaplanır. Bu nedenle genellikle tam bir sayı değildir.