🎭 AYT Edebiyat: En Çok Karıştırılan Nazım Biçimleri
Edebiyat sınavlarında sıkça karşılaşılan ve kafa karıştıran nazım biçimlerini gelin birlikte inceleyelim. Bu nazım biçimlerini ayırt etmenin püf noktalarını öğrenerek, sınavda doğru cevapları işaretlemek artık çok daha kolay olacak!
📜 Divan Edebiyatı Nazım Biçimleri
- 🌷 Gazel: Aşk, şarap, güzellik gibi konuları işleyen, beyitlerle yazılan bir nazım biçimidir. İlk beytine matla, son beytine makta denir. En güzel beytine de beytül gazel denir.
- 🌹 Kaside: Bir kişiyi övmek amacıyla yazılan, gazele benzeyen bir nazım biçimidir. Genellikle din ve devlet büyükleri için yazılır. Bölümleri vardır: Nesib (teşbib), girizgah, methiye, tegazzül, fahriye, dua.
- 🌻 Mesnevi: Aruzun kısa kalıplarıyla yazılan, her beyti kendi içinde kafiyeli uzun nazım biçimidir. Aşk hikayeleri, destanlar, öğretici konular mesnevi ile anlatılır. Örnek: Mevlana'nın Mesnevisi, Şeyh Galip'in Hüsn ü Aşk'ı.
- 🌺 Müstezat: Gazelin özel bir şeklidir. Her dizeden sonra aynı vezinde kısa bir dize eklenerek oluşturulur.
- 💐 Şarkı: Bestelenmek amacıyla yazılan, genellikle aşk konusunu işleyen nazım biçimidir. Türk edebiyatına Türklerin kazandırdığı bir nazım biçimidir.
📖 Halk Edebiyatı Nazım Biçimleri
- 🍎 Mani: Genellikle anonim olan, tek dörtlükten oluşan, hece ölçüsüyle yazılan nazım biçimidir. Çoğunlukla aşk, ayrılık, özlem gibi konuları işler.
- 🍓 Türkü: Kendine özgü bir ezgiyle söylenen, genellikle anonim olan halk şiiridir. Bent ve kavuştak (nakarat) bölümlerinden oluşur.
- 🍒 Koşma: Halk edebiyatında en çok kullanılan nazım biçimidir. Genellikle aşk, doğa, yiğitlik gibi konuları işler. 11'li hece ölçüsüyle yazılır.
- 🍉 Semai: 8'li hece ölçüsüyle yazılan, koşmaya benzeyen bir nazım biçimidir. Kendine özgü bir ezgisi vardır.
- 🍊 Varsağı: Güney Anadolu'da yaşayan Varsak Türklerinin özel ezgisiyle söylediği, yiğitçe bir üslubu olan nazım biçimidir. "Bre, hey" gibi ünlemler sıkça kullanılır.
✍️ Batı Edebiyatı Nazım Biçimleri
- 🎼 Sone: İki dörtlü ve iki üçlüden oluşan, 14 dizeden meydana gelen bir nazım biçimidir. İtalyan edebiyatından gelmiştir.
- 🎵 Terza Rima: Üçer dizelik bentlerden oluşan, İtalyan edebiyatına özgü bir nazım biçimidir.
- 🎶 Balad: Orta Çağ Fransa'sında ortaya çıkan, genellikle aşk, ölüm, kahramanlık gibi konuları işleyen bir nazım biçimidir.
Bu nazım biçimlerini karıştırmamak için bol bol örnek okumak ve özelliklerini karşılaştırmak önemlidir. Unutmayın, tekrar yaparak ve farklı örnekler inceleyerek bu konudaki başarınızı artırabilirsiniz. Başarılar!
