Bağımlı değişken, bir araştırma veya deneyde ölçülen, incelenen ve açıklanmaya çalışılan sonuç değişkenidir. Adından da anlaşılacağı gibi, değeri başka bir değişkene (bağımsız değişkene) "bağlı" olduğu düşünülür.
Aşağıdaki örnekler, bağımlı ve bağımsız değişken ilişkisini netleştirecektir:
Araştırma Sorusu: "Farklı miktarlarda su verilen bitkilerin büyüme hızı nasıl değişir?"
Bağımsız Değişken: Verilen su miktarı (değiştirdiğimiz faktör).
Bağımlı Değişken: Bitkinin boyundaki artış (ölçtüğümüz sonuç).
Araştırma Sorusu: "Çalışma süresi arttıkça sınav notları nasıl etkilenir?"
Bağımsız Değişken: Harcanan çalışma saati.
Bağımlı Değişken: Alınan sınav notu.
Bir fonksiyonda, \( y = 2x + 5 \) ifadesinde:
Bağımsız Değişken (x): Değerini biz seçeriz.
Bağımlı Değişken (y): Değeri, x'in değerine bağlı olarak hesaplanır.
Bağımlı değişkeni hatırlamak için şu basit ilişkiyi kurabilirsiniz:
Yani, bağımsız değişken "neden", bağımlı değişken ise "ne oldu" sorusunun cevabıdır. Bağımlı değişken, bağımsız değişkenin "etkisine bağlı" olarak değişir.