📊 Birinci Dereceden İki Bilinmeyenli Eşitsizlikler
Birinci dereceden iki bilinmeyenli eşitsizlikler, genellikle \( ax + by + c < 0 \), \( ax + by + c > 0 \), \( ax + by + c \leq 0 \) veya \( ax + by + c \geq 0 \) şeklinde yazılabilen ifadelerdir. Burada \( a \), \( b \) ve \( c \) gerçek sayılar olup, \( a \) ve \( b \) aynı anda sıfır olamaz.
🎯 Temel Kavramlar
- ➗ Eşitsizlik: İki ifade arasındaki büyüklük-küçüklük ilişkisini gösterir.
- 📈 Birinci Dereceden: Değişkenlerin (\( x \) ve \( y \)) kuvvetleri 1'dir.
- 🧮 İki Bilinmeyenli: Denklemde \( x \) ve \( y \) olmak üzere iki değişken vardır.
✏️ Çözüm Yöntemi
Bu tür eşitsizliklerin çözüm kümesi, koordinat düzleminde bir bölge olarak gösterilir. Çözüm adımları şu şekildedir:
- 📌 Denklemi Çiz: Önce eşitsizlikteki "\( <, >, \leq, \geq \)" sembolünü "\( = \)" ile değiştirip doğru denklemini elde edin ve bu doğruyu koordinat düzlemine çizin.
- Eşitsizlik \( \leq \) veya \( \geq \) ise, doğru kesikli olmayan (düz) çizgi ile çizilir (doğru da çözüme dahildir).
- Eşitsizlik \( < \) veya \( > \) ise, doğru kesikli çizgi ile çizilir (doğru çözüme dahil değildir).
- 🎨 Bölgeyi Belirle: Doğru, düzlemi iki yarım düzleme ayırır. Eşitsizliği sağlayan bölgeyi bulmak için doğru üzerinde olmayan herhangi bir noktayı (genellikle \((0,0)\) noktası kolaydır) eşitsizlikte yerine koyun.
- Nokta eşitsizliği sağlıyorsa, o noktanın bulunduğu yarım düzlem çözüm bölgesidir.
- Nokta eşitsizliği sağlamıyorsa, diğer yarım düzlem çözüm bölgesidir.
- 🖍️ Bölgeyi Tarayın: Çözüm bölgesini belirlemek için o bölgeyi tarayın veya gölgelendirin.
🧩 Örnek: \( 2x + y - 4 > 0 \) Eşitsizliğinin Çözüm Kümesi
- ➡️ Önce \( 2x + y - 4 = 0 \) doğrusunu çizelim.
- \( x = 0 \) için \( y = 4 \) → \((0,4)\) noktası
- \( y = 0 \) için \( x = 2 \) → \((2,0)\) noktası
Bu iki noktayı birleştirerek doğruyu çizeriz. Eşitsizlik "\( > \)" olduğu için doğruyu kesikli çizgi ile çizeriz.
- ➡️ Şimdi bir test noktası seçelim. \((0,0)\) noktasını deneyelim:
- \( 2(0) + (0) - 4 > 0 \)
- \( -4 > 0 \) → Yanlış!
Demek ki \((0,0)\) noktasının olduğu bölge çözüm değil. O halde çözüm bölgesi, doğrunun diğer tarafındaki yarım düzlemdir.
- ➡️ Çözüm bölgesini, doğrunun \((0,0)\) noktasının olmadığı tarafında ve kesikli çizginin üstü hariç olacak şekilde tararız.
💡 Önemli Noktalar
- ✅ Eşitsizlikte "=" işareti varsa (≤ veya ≥), doğru da çözüme dahildir ve düz çizgi ile gösterilir.
- ✅ Test noktası olarak doğru üzerinde olmayan herhangi bir nokta seçilebilir. \((0,0)\) noktası kolaylık sağlar, ancak doğru orijinden geçiyorsa \((1,0)\) veya \((0,1)\) gibi başka bir nokta seçilmelidir.
- ✅ Bir eşitsizlik sisteminin çözümü, tüm eşitsizliklerin çözüm bölgelerinin kesişim bölgesidir.