Bir ekosistemdeki canlı (yaşayan) varlıkların tümüne ve bu varlıkların birbirleriyle olan etkileşimlerine biyotik faktörler denir. Bu faktörler, ekosistemin işleyişini ve dengesini doğrudan etkiler.
Biyotik faktörler, ekosistemdeki rollerine göre genellikle üç ana gruba ayrılır:
Bu canlılar, kendi besinlerini kendileri üretir. Genellikle fotosentez veya kemosentez yoluyla inorganik maddelerden organik besin sentezlerler. Ekosistemdeki enerjinin temel kaynağıdırlar.
Örnekler: Bitkiler, algler (yosunlar), bazı bakteriler.
Bu canlılar, besin ihtiyaçlarını diğer canlıları yiyerek karşılarlar. Kendi başlarına besin üretemezler. Kendi aralarında dört gruba ayrılırlar:
Bu canlılar, ölmüş bitki ve hayvan artıklarını, atıkları parçalayarak besin elde eder. Bu işlem sırasında, organik maddeleri inorganik maddelere dönüştürerek toprağa karışmasını sağlarlar. Böylece besin maddelerinin yeniden kullanılabilmesine olanak tanıyarak madde döngüsünde çok kritik bir rol oynarlar.
Örnekler: Mantarlar, bazı bakteriler, solucanlar, böcekler.
Bir ekosistemdeki biyotik faktörler birbirleriyle sürekli bir etkileşim içindedir. Bu etkileşimler şu şekilde olabilir:
Sonuç olarak, biyotik faktörler bir ekosistemin canlı bileşenleridir ve bu bileşenler arasındaki karmaşık ilişkiler ağı, ekosistemin sağlıklı ve dengeli bir şekilde işlemesini sağlar.
