Kış aylarının vazgeçilmez, mayhoş lezzeti boza, yüzyıllardır sofralarımızı şenlendirirken aynı zamanda bir şifa kaynağı olarak da görülmüştür. Darı irmiği, su ve şekerden üretilen ve özel bir fermantasyon sürecinden geçen bu içecek, sadece tadıyla değil, besin değeriyle de öne çıkıyor. Peki, bu kadim içeceğin sağlığa faydaları nelerdir ve halk arasında sıkça dile getirilen "anne sütünü artırır" iddiası ne kadar doğrudur? Gelin, birlikte inceleyelim.
Boza, fermantasyon süreci sayesinde probiyotik özellikler kazanır, yani bağırsaklar için faydalı canlı bakteriler içerir. Ayrıca B grubu vitaminleri, fosfor, çinko ve demir mineralleri açısından zengindir. İşte bu içeriğiyle bozanın bilinen faydaları:
Bu soru, özellikle lohusa dönemindeki annelerin en çok merak ettiği konulardan biridir. Bu konuyu iki açıdan ele almak gerekir:
Anadolu'da ve özellikle Balkan kültürlerinde boza, lohusalara sıkça ikram edilen, "süt yapar" inancıyla tüketilen bir içecektir. Bu inanışın temelinde, bozanın besleyici, enerji verici ve "mayalı" bir gıda olması yatar. Annenin beslenmesini destekleyerek dolaylı bir katkı sağlayabileceği düşünülür.
Boza, anne sütünü artırdığına dair doğrudan ve kesin bir bilimsel kanıt sunmamaktadır. Anne sütünü artıran en önemli faktörler; sık emzirme, yeterli sıvı alımı, dengeli beslenme, dinlenme ve psikolojik rahatlıktır.
Ancak, bozanın potansiyel dolaylı katkıları şöyle sıralanabilir:
Önemli Uyarı: Boza, fermante bir ürün olduğu için az miktarda da olsa alkol içerebilir. Ayrıca yüksek şeker içeriğine sahip olabilir. Bu nedenle emziren annelerin bozayı tüketmeden önce mutlaka doktorlarına veya bir beslenme uzmanına danışmaları, aşırıya kaçmamaları ve mümkünse alkolsüz, şekeri kontrollü üretilen çeşitleri tercih etmeleri önemle tavsiye edilir.
Boza, probiyotik içeriği, besleyiciliği ve enerji verici özellikleriyle kış aylarında tüketilebilecek sağlıklı bir geleneksel içecektir. Anne sütünü artırmak için doğrudan ve kanıtlanmış bir yöntem olmasa da, annenin genel beslenme ve sıvı alımına destek olabilir. Tüketirken aşırıya kaçmamak, şeker içeriğine dikkat etmek ve özel durumlarda (gebelik, emzirme, diyabet vb.) hekime danışmak her zaman en doğru yaklaşım olacaktır.
Kış akşamlarında bir bardak bozanın keyfini çıkarırken, aynı zamanda bin yıllık bir geleneği ve şifa kültürünü de yaşatmış olursunuz. Afiyet olsun! ❄️