Hücrenin en önemli organeli olan çekirdek, ökaryot hücrelerde bulunur ve hücrenin genetik bilgilerini (DNA) depolayan, hücrenin yaşamsal faaliyetlerini yöneten ve kalıtım bilgisini sonraki nesillere aktaran birimdir. 🧬 Hücrenin "beyni" veya "kontrol merkezi" olarak da adlandırılır.
Çekirdek, dört temel kısımdan oluşur. Bu yapılar, çekirdeğin karmaşık işlevlerini yerine getirmesini sağlar.
Çekirdeği sitoplazmadan ayıran, üzerinde çekirdek porları (gözenekleri) bulunan çift katlı bir zardır. Bu porlar, çekirdek ile sitoplazma arasında madde alışverişini sağlar.
Çekirdek sıvısı (karyoplazma) içinde dağınık halde bulunan, DNA ve proteinlerden (histon) oluşan yapılardır. Hücre bölünmesi sırasında kısalıp kalınlaşarak kromozom halini alır. Kromozomlar, genleri taşıyan yapılardır.
Çekirdeğin içini dolduran, homojen görünümlü sıvı kısımdır. İçerisinde nükleotidler, ATP, enzimler ve RNA gibi moleküller bulunur. Çekirdekteki diğer yapılar bu sıvı içinde yer alır.
Çekirdek içinde bir veya daha fazla sayıda bulunan, zarsız bir yapıdır. Temel görevi, ribozomun alt birimlerini (rRNA ve ribozomal proteinleri) üretmektir. Bu nedenle protein sentezinin yoğun olduğu hücrelerde çekirdekçik daha belirgindir.
