Coğrafyanın Temel Bölümleri
Coğrafya, yeryüzünü ve insan ile doğal çevre arasındaki ilişkileri inceleyen bir bilimdir. Bu geniş kapsamlı çalışma alanı, daha iyi anlaşılabilmesi için iki ana bölüme ayrılmıştır:
1. Genel Coğrafya
Yeryüzündeki olayları bir bütün olarak ele alır ve genel prensipler bulmaya çalışır. İki alt dala ayrılır:
- Fiziki Coğrafya: Doğal çevreyi ve onu oluşturan unsurları inceler.
- Jeomorfoloji: Yeryüzü şekillerini (dağ, ova, plato, vadi vb.) oluşum süreçleriyle birlikte inceler.
- Klimatoloji: İklimi, iklim elemanlarını ve iklim tiplerini uzun süreli verilerle inceler.
- Hidrografya: Okyanusları, denizleri, gölleri ve akarsuları inceler.
- Biyocoğrafya: Bitki ve hayvan topluluklarının dünya üzerindeki dağılışını ve bu dağılışı etkileyen faktörleri inceler.
- Beşeri ve Ekonomik Coğrafya: İnsan faaliyetlerini ve bu faaliyetlerin mekânla olan ilişkisini inceler.
- Nüfus Coğrafyası: Nüfusun dağılışı, yoğunluğu, göçler ve nüfusun yapısal özelliklerini inceler.
- Yerleşme Coğrafyası: Kır ve kent yerleşmelerinin kuruluş, gelişim ve özelliklerini inceler.
- Tarım Coğrafyası: Tarımsal faaliyetleri ve tarım ürünlerinin dağılışını inceler.
- Sanayi Coğrafyası: Sanayinin kuruluş yerleri, dağılışı ve ham madde-enerji kaynaklarını inceler.
- Turizm Coğrafyası: Turizmi etkileyen doğal ve beşeri faktörleri ile turizm çeşitlerini inceler.
- Ulaşım Coğrafyası: Ulaşım sistemlerini, ağlarını ve gelişimini inceler.
2. Yerel (Bölgesel) Coğrafya
Dünya'nın belirli bir bölgesini (kıta, ülke, bölge vb.) hem fiziki hem de beşeri ve ekonomik coğrafya özellikleriyle birlikte, ayrıntılı bir şekilde inceler. Örneğin, "Türkiye Coğrafyası", "Avrupa Coğrafyası" veya "Akdeniz Bölgesi Coğrafyası" bu kapsamdadır.
Özetle: Fiziki Coğrafya "doğal ortamı", Beşeri ve Ekonomik Coğrafya "insanı ve ekonomik faaliyetleri" incelerken, Yerel Coğrafya ise bu iki unsurun birbiriyle olan etkileşimini belirli bir alan üzerinde derinlemesine araştırır.
