Dalmaçya kıyı tipi, adını Hırvatistan'ın Dalmaçya kıyılarından alan ve dünyanın çeşitli bölgelerinde görülebilen özel bir kıyı oluşumudur. Bu kıyı tipinin en belirgin özelliği, ana karanın kıyıya paralel uzanan dağ sıralarının deniz altında kalmasıyla oluşan adalar, yarımadalar ve koylar sistemidir.
Türkiye'nin Akdeniz kıyılarında, özellikle Finike ile Kaş arasındaki bölgede tipik Dalmaçya kıyı özellikleri görülmektedir. Bu bölgede, Toros Dağları'nın kıyıya paralel uzanması ve deniz seviyesinin yükselmesi sonucu bu özel kıyı tipi oluşmuştur.
Dalmaçya kıyı tipinin oluşumu için üç temel koşul gereklidir:
Kıyıya paralel dağ sıralarının bulunması ve bu dağların fay sistemleri tarafından kontrol edilmesi gereklidir. Finike-Kaş bölgesinde bu rolü Toros Dağları üstlenmiştir.
Buzul çağları sonrasında deniz seviyesinin yükselmesi, vadilerin sular altında kalmasına neden olmuştur. Bu durum, eski kara parçalarının adalara dönüşmesine yol açmıştır.
Son buzul dönemi sonrasında deniz seviyesinin yaklaşık 120 metre yükselmesi, kıyı şeridinin bugünkü görünümünü almasını sağlamıştır.
Finike ile Kaş arasındaki kıyı şeridi, Dalmaçya kıyı tipinin Türkiye'deki en belirgin örneklerinden biridir. Bu özellik bölgeye:
Dalmaçya kıyı tipi dünyanın çeşitli bölgelerinde görülmektedir:
Finike-Kaş bölgesi, Türkiye'nin coğrafi çeşitliliğini yansıtan önemli bir doğal mirastır. Dalmaçya kıyı tipinin buradaki tezahürü, hem jeolojik süreçleri anlamamıza yardımcı olmakta hem de bölgeye turistik ve ekonomik değer katmaktadır. Bu kıyı tipinin korunması, hem doğal güzelliklerin hem de ekolojik dengenin sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşımaktadır.
