Dengelenmiş ve dengelenmemiş kuvvetler 6. sınıf

Question

Bu konuyu anlamakta biraz zorlanıyorum. Dengelenmiş kuvvetlerde cisim hareket etmiyor ya da sabit hızla gidiyor, dengelenmemiş kuvvetlerde ise cisim ya hızlanıyor ya yavaşlıyor diye biliyorum ama örneklerde karıştırıyorum. Mesela, duran bir araba ile sabit hızla giden araba arasındaki farkı tam olarak kuramadım.

Answer 1

📚 Dengelenmiş ve Dengelenmemiş Kuvvetler

Merhaba! Bu dersimizde kuvvet kavramını ve kuvvetlerin dengeli ya da dengesiz olması durumunda cisimlerin nasıl hareket ettiğini öğreneceğiz. 🎯

⚡ Kuvvet Nedir?

Kuvvet, duran bir cismi hareket ettirebilen, hareket halindeki bir cismi durdurabilen, cisimlerin hızını, yönünü veya şeklini değiştirebilen etkidir. İtme veya çekme şeklinde olabilir. Ölçü birimi Newton (N)'dur.

⚖️ Dengelenmiş Kuvvetler

Bir cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesi sıfır ise, yani tüm kuvvetler birbirini dengeliyorsa bunlara dengelenmiş kuvvetler denir.

• ✅ Cismin hareket durumu değişmez.
• ✅ Duran bir cisim sonsuza kadar durmaya devam eder. 🛑
• ✅ Hareketli bir cisim sabit hızla hareketine devam eder. 🚗

💡 Dengelenmiş Kuvvet Örnekleri:

• 📖 Masanın üzerinde duran kitap (Yer çekimi kuvveti ile masanın uyguladığı tepki kuvveti birbirini dengeler).
• 🚦 Sabit hızla giden bir araba (Motorun itme kuvveti ile sürtünme kuvveti birbirini dengeler).
• 🏠 Duvarda asılı duran bir tablo (İpin çekme kuvveti ile yer çekimi kuvveti birbirini dengeler).

🎢 Dengelenmemiş Kuvvetler

Bir cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesi sıfırdan farklı ise, yani kuvvetler birbirini dengelemiyorsa bunlara dengelenmemiş kuvvetler denir.

• ✅ Cismin hareket durumu mutlaka değişir.
• ✅ Duran bir cisim hareket etmeye başlar. 🏃‍♂️
• ✅ Hareketli bir cisim hızlanır, yavaşlar veya yön değiştirir.

💡 Dengelenmemiş Kuvvet Örnekleri:

• ⚽ Durmakta olan topa vurmak (Top harekete geçer).
• 🛑 Hareket halindeki bir arabanın frene basılması (Araba yavaşlar ve durur).
• 🔄 Viraja giren bir araba (Arabanın yönü değişir).
• 🪂 Aşağı doğru düşen bir paraşütçü (Yer çekimi kuvveti, hava direncinden büyüktür).

📊 Dengelenmiş ve Dengelenmemiş Kuvvetleri Karşılaştıralım

• Bileşke Kuvvet: Dengelenmiş kuvvetlerde 0 N, dengelenmemiş kuvvetlerde 0 N'dan farklıdır.
• Hareket Durumu: Dengelenmiş kuvvetlerde değişmez, dengelenmemiş kuvvetlerde değişir.
• Cismin Hızı: Dengelenmiş kuvvetlerde sabit (ya 0 ya da bir sabit değer), dengelenmemiş kuvvetlerde değişkendir.

🔍 Özet

• 📌 Dengelenmiş kuvvetler cisimleri durdurmaz veya harekete geçirmez, sadece mevcut durumunu korur.
• 📌 Dengelenmemiş kuvvetler ise cisimlerin hareket durumunu değiştirmek için gereklidir.
• 📌 Günlük hayatta cisimlerin hareket etmesi, durması, hızlanması veya yön değiştirmesinin nedeni hep dengelenmemiş kuvvetlerdir.