avatar
ArdaTuna
14 puan • 42 soru • 43 cevap
✔️ Cevaplandı • Doğrulandı

Dış kuvvetler nelerdir 10. sınıf

Dış kuvvetler konusunu anlamakta biraz zorlanıyorum. Enerjisini Güneş'ten alan ve yeryüzünü şekillendiren bu kuvvetlerin neler olduğunu tam olarak ayırt edemiyorum. Rüzgar, akarsu ve buzul gibi etkenlerin her birinin farklı şekilde aşındırma ve biriktirme yapması kafamı karıştırıyor.
WhatsApp'ta Paylaş
1 CEVAPLARI GÖR
✔️ Doğrulandı
0 kişi beğendi.
avatar
yavuzhanx
1800 puan • 43 soru • 257 cevap
Dış Kuvvetler Nelerdir? - 10. Sınıf Coğrafya

🌍 Dış Kuvvetler Nelerdir? (10. Sınıf Coğrafya)

Merhaba! Bugünkü dersimizde, yeryüzünün şekillenmesinde rol oynayan Dış Kuvvetleri öğreneceğiz. Dış kuvvetler, kaynağını Güneş'ten alan ve yeryüzünü aşındırıp, taşıyıp, biriktirerek şekillendiren doğal güçlerdir. Hadi başlayalım!

📌 Dış Kuvvetlerin Genel Özellikleri:

  • 🎯 Amacı: Yeryüzünü aşındırarak düzleştirmek (deniz seviyesine indirmek).
  • Enerji Kaynağı: Güneş.
  • ⬇️ Yönü: Yüksek yerlerden alçak yerlere doğru etki eder.
  • 🔁 Süreci: Aşınım → Taşınım → Birikim şeklinde işler.

🏔️ Başlıca Dış Kuvvetler ve Etkileri:

1. 🌊 Akarsular (Fluvial Süreçler)

Akarsular, yatağını aşındırır, toprak ve kayaları taşır, deniz veya göle ulaştığında biriktirir.

  • Oluşturduğu Şekiller: Vadi, şelale, menderes, delta, birikinti konisi.

2. 💨 Rüzgarlar (Eoliyen Süreçler)

Kurak ve bitki örtüsünün zayıf olduğu çöl, step gibi yerlerde etkilidir.

  • Oluşturduğu Şekiller: Mantarkaya, yardang, kumul (kum tepesi), loess toprakları.

3. 🧊 Buzullar (Glasyal Süreçler)

Yüksek dağlarda veya kutup bölgelerinde etkilidir. Buzul, hareket ederek önüne kattığı her şeyi söker ve taşır.

  • Oluşturduğu Şekiller: Sirk gölü, moren (buzul taşları), hörgüç kaya.

4. 🌊 Dalga ve Akıntılar (Kıyı Süreçleri)

Deniz ve okyanus kıyılarını şekillendirir.

  • Oluşturduğu Şekiller: Falez (yalıyar), kumsal, lagün, tombolo.

5. ⛰️ Yer Çekimi (Kütle Hareketleri)

Eğimli yamaçlarda, toprak ve kayaların yer çekimi etkisiyle aşağı doğru hareketidir.

  • Örnekler: Toprak kayması (heyelan), kaya düşmesi.

6. 🕳️ Yer Altı Suları (Karstik Süreçler)

Kireçtaşı (kalker), jips, kayatuzu gibi suda çözünebilen kayaçların olduğu arazilerde görülür.

  • Oluşturduğu Şekiller: Mağara, obruk, traverten, dolin.

✅ Özet ve Anahtar Kavramlar

Aşınım (Erozyon): Toprak ve kayanın bulunduğu yerden koparılması.
Taşınım: Kopan malzemenin su, rüzgar, buzul gibi araçlarla taşınması.
Birikim (Sedimantasyon): Taşınan malzemenin uygun yerde yığılması.

Unutma: Dış kuvvetler, iç kuvvetlerin (dağ oluşumu, depremler) oluşturduğu yüksek yerleri adeta bir heykeltıraş gibi işleyerek günümüzde gördüğümüz birçok yeryüzü şeklini meydana getirir. 🌄

Yorumlar