Geometride doğru, doğru parçası ve ışın temel kavramlardır. Aşağıda bu kavramların tanımları, gösterimleri ve örnekleri açıklanmıştır.
Tanım: İki yönde sonsuza kadar uzanan, noktaların aynı doğrultuda dizilmesiyle oluşan geometrik şekildir. Kalınlığı yoktur.
Gösterimi: Üzerindeki iki nokta ile veya küçük harfle belirtilir. Örneğin:
Okunuşu: "AB doğrusu" veya "d doğrusu".
Tanım: Bir doğru üzerinde iki ucu sınırlı (iki nokta arasındaki) parçadır.
Gösterimi: Uç noktaları arasına çizgi konularak ifade edilir. Örneğin:
Okunuşu: "AB doğru parçası".
Tanım: Bir başlangıç noktasından başlayıp sonsuza kadar tek yönde uzanan noktalar kümesidir.
Gösterimi: Başlangıç noktası ve üzerindeki başka bir nokta ile gösterilir. Örneğin:
Okunuşu: "AB ışını". Başlangıç noktası A, uzantı yönü B'ye doğrudur.
Soru 1: Aşağıdaki şekilde verilen [AB] doğru parçası ve C noktası kullanılarak oluşturulan ışın için hangi gösterim doğrudur? (C noktası [AB]'nin dışında ve A'ya daha yakındır)
a) [CA)
b) [AC)
c) (CA]
d) (AC]
Cevap: b) [AC)
Çözüm: Işın başlangıç noktası (A) ile gösterilir ve sonsuza giden yön (C yönü) köşeli parantezle belirtilir. Doğru gösterim [AC)'dir.
Soru 2: \( \overleftrightarrow{XY} \) doğrusu üzerinde alınan bir K noktası için aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
a) K noktası sonsuz sayıda doğru parçasının uç noktası olabilir
b) [KX) ve [KY) birbirinin zıt ışınlarıdır
c) K noktası \( \overleftrightarrow{XY} \)'yi iki ışına ayırır
d) [KX] doğru parçası ile (KY] ışını aynı geometrik şekildir
Cevap: d) [KX] doğru parçası ile (KY] ışını aynı geometrik şekildir
Çözüm: Doğru parçası iki ucu sınırlı, ışın ise bir ucu sınırsızdır. [KX] ile (KY] farklı şekillerdir. (KY] gösterimi hatalıdır, doğrusu [KY) olmalıdır.