Geometride doğru, doğru parçası ve ışın temel kavramlardır. Aşağıda bu kavramların tanımları, gösterimleri ve örneklerle açıklamaları bulunmaktadır.
Tanım: İki yönde sonsuza kadar uzanan, noktaların yan yana gelmesiyle oluşan düz çizgidir. Kalınlığı yoktur.
Gösterimi: Üzerindeki iki nokta ile veya küçük bir harfle belirtilir. Örneğin:
Okunuşu: "AB doğrusu" veya "d doğrusu".
Tanım: Bir doğru üzerinde iki ucu sınırlı (iki nokta arasındaki) parçadır.
Gösterimi: Uç noktaları köşeli parantez veya üst çizgi ile belirtilir. Örneğin:
Okunuşu: "AB doğru parçası".
Tanım: Bir başlangıç noktasından başlayıp tek yönde sonsuza kadar giden noktalar kümesidir.
Gösterimi: Başlangıç noktası ve üzerindeki bir nokta ile ok işareti kullanılarak yazılır. Örneğin:
Okunuşu: "AB ışını".
Soru 1: Aşağıdaki ifadelerden hangisi bir doğru parçasını en doğru şekilde tanımlar?
a) İki ucu sınırsız uzanan düz çizgi
b) Bir ucu sınırlı, diğer ucu sınırsız uzanan çizgi
c) İki ucu da belirli noktalarla sınırlı düz çizgi
d) Eğrisel bir yol üzerindeki iki nokta arası
Cevap: c) Doğru parçası iki ucu da belirli noktalarla sınırlı düz çizgidir. Örneğin [AB] gösterimi, A ve B noktaları arasındaki doğru parçasını ifade eder.
Soru 2: [XY] ve |XY| gösterimleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
a) İkisi de ışını temsil eder
b) İkisi de doğru parçasının uzunluğunu gösterir
c) [XY] doğru parçasını, |XY| ise uzunluğunu ifade eder
d) [XY] doğruyu, |XY| ışını gösterir
Cevap: c) [XY] doğru parçasının kendisini, |XY| ise bu parçanın uzunluğunu belirtir. Örneğin |AB| = 5 cm dendiğinde uzunluk ifade edilir.
Soru 3: A noktasından başlayıp B yönünde sınırsız uzanan çizgi aşağıdakilerden hangisiyle gösterilir?
a) [AB]
b) (AB)
c) AB
d) [AB]
Cevap: c) AB (Işın, bir ucu sabit diğer ucu sınırsız uzanan çizgidir. Gösterimi "AB" veya "→AB" şeklindedir.)
Soru 4: Aşağıdaki geometrik çizimlerden hangisi hem doğru parçası hem de ışın içerir?
a) [KL] ve (MN
b) [OP] ve [QR]
c) ST ve [UV]
d) (WX) ve YZ
Cevap: c) ST (ışın) ve [UV] (doğru parçası) birlikte verilmiştir. Diğer seçeneklerde aynı türden çizimler vardır.