Kıtalar
Dünya üzerinde toplam yedi kıta bulunur. Bu kıtalar, büyüklük sırasına göre:
- Asya: En büyük kıtadır. Dünya nüfusunun yaklaşık %60'ı burada yaşar.
- Afrika: İkinci en büyük kıtadır. Ekvator çizgisi üzerinden geçer.
- Kuzey Amerika
- Güney Amerika: Bu iki Amerika kıtası, Panama Kanalı ile birbirinden ayrılır.
- Antarktika: En soğuk, en rüzgârlı ve en kurak kıtadır. Kalıcı bir insan nüfusu yoktur, yalnızca bilimsel araştırma istasyonları bulunur.
- Avrupa: Asya ile birlikte Avrasya adı verilen bir kara parçasını oluşturur. Sınırları genellikle Ural Dağları ile belirlenir.
- Okyanusya (Avustralya): En küçük kıtadır. Avustralya, Yeni Zelanda ve çevresindeki birçok adayı içerir.
Okyanuslar
Dünya yüzeyinin büyük bir kısmı suyla kaplıdır ve bu sular beş büyük okyanusa ayrılır. Büyüklük sırasına göre okyanuslar:
- Büyük Okyanus (Pasifik Okyanusu): En büyük ve en derin okyanustur. Asya ve Amerika kıtaları arasında yer alır.
- Atlas Okyanusu (Atlantik Okyanusu): Amerika kıtalarını Avrupa ve Afrika'dan ayırır. "S" harfi şeklinde uzanır.
- Hint Okyanusu: Afrika, Asya, Okyanusya ve Antarktika arasında yer alır. Genellikle en sıcak okyanus olarak bilinir.
- Güney Okyanusu (Antarktika Okyanusu): Antarktika kıtasını çevreler. Diğer okyanusların güney kısımlarını da içine alır.
- Kuzey Buz Denizi (Arktik Okyanusu): En küçük ve en sığ okyanustur. Kuzey Kutbu çevresinde yer alır ve büyük ölçüde buzullarla kaplıdır.
Harita Üzerinde Konumlarını Nasıl Buluruz?
Dünya haritasına baktığımızda kıtaların ve okyanusların yerlerini şu şekilde tanıyabiliriz:
- Asya haritanın sağ (doğu) üst kısmında yer alır.
- Afrika, Asya'nın solunda, ekvatorun her iki yanında uzanır.
- Kuzey Amerika haritanın sol (batı) üst kısmında, Güney Amerika ise onun altındadır.
- Avrupa, Asya'nın hemen solunda, Kuzey Yarımküre'de konumlanmıştır.
- Okyanusya, Asya'nın güney doğusunda, büyük bir ada (Avustralya) ve çevresindeki birçok küçük adadan oluşur.
- Antarktika ise haritanın en altında, Güney Kutbu'nda bir kıta olarak görülür.
Okyanuslar ise bu kıtaların arasını dolduran büyük mavi alanlardır. Büyük Okyanus, haritanın neredeyse tam ortasında, Asya ve Amerika kıtaları arasında geniş bir alan kaplar.
Özetle: Dünya haritası, yedi kıta ve beş okyanustan oluşan büyük bir yapboz gibidir. Bu büyük kara ve su kütlelerinin yerlerini ve isimlerini öğrenmek, coğrafyayı anlamanın ilk ve en önemli adımıdır.
