# 📚 Ek Fiil (Ek Eylem) - LGS Türkçe Ders Notu
🎯 Konu: Ek Fiil Nedir? (LGS Türkçe Müfredatı)
Ek fiil, Türkçede isim soylu kelimeleri yüklem yapmak veya basit zamanlı fiilleri birleşik zamanlı hale getirmek için kullanılan "-idi, -imiş, -ise, -dir" ekleridir. LGS Türkçe sınavında sıkça sorulan bu konu, fiilimsiler ve fiil çekimleri ile birlikte iyi öğrenilmelidir.
🔍 Ek Fiilin Dört Temel Görevi
- ✅ İsimlere gelerek onları yüklem yapar: "Öğrenciydi", "Mutluymuş"
- ✅ Basit zamanlı fiillere gelerek birleşik zaman oluşturur: "Geliyordu", "Gitmişti"
- ✅ Ek-fiilin geniş zaman çekimi (-dir) cümleye kesinlik veya olasılık anlamı katar: "Evdedir" (kesinlik), "Gelmiştir" (olasılık)
- ✅ Şart (koşul) anlamı katar: "Çalışırsa" (çalışır ise)
📝 Ek Fiilin Çekim Tablosu
🧩 İsimlere Eklenişi (Örnek: "öğretmen" kelimesiyle)
- 📌 Görülen Geçmiş Zaman: öğretmen-di-m (1. tekil şahıs)
- 📌 Öğrenilen Geçmiş Zaman: öğretmen-miş-im
- 📌 Şart Kipi: öğretmen-se-m
- 📌 Geniş Zaman: öğretmen-im (1. tekil), öğretmen-sin (2. tekil), öğretmen-dir (3. tekil)
⚡ Fiillere Eklenişi (Örnek: "geliyor" fiiliyle)
- 🎭 Hikaye Birleşik Zamanı: geliyor-du-m (geliyor idi)
- 🎭 Rivayet Birleşik Zamanı: geliyor-muş-um (geliyor imiş)
- 🎭 Şart Birleşik Zamanı: geliyor-sa-m (geliyor ise)
⚠️ LGS'de Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
- 🚨 Ek fiil düşebilir! "O zamanlar çok küçüktüm" → "O zamanlar çok küçüktüm" (burada "-tü" aslında "-idi" ek fiilinin ses değişikliğine uğramış halidir)
- 🚨 "-dir" eki bazen cümleden tamamen düşer: "O, sınıfın en çalışkanıdır" → "O, sınıfın en çalışkanı" (anlam olarak var ama yazılışta yok)
- 🚨 Ek fiil ile yardımcı fiil karıştırılmamalıdır! Ek fiil ek halindedir, yardımcı fiil kelime halindedir: "etti" (yardımcı fiil) vs. "öğrenciydi" (ek fiil)
🧠 Pratik Soru Çözme Teknikleri
- Soruda isim soylu bir kelime yüklem görevinde mi? → Ek fiil aranmalı
- Fiil birden fazla zaman eki almış mı? → Birleşik zamanlı fiil (ek fiil var)
- Cümlede şart veya kesinlik anlamı var mı? → Ek fiilin "-se" veya "-dir" ekleri kontrol edilmeli
📖 Örnek LGS Tarzı Soru Analizi
Soru: "Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek fiil kullanılmamıştır?"
Çözüm Adımları:
- Her cümledeki yüklemi bul
- Yüklemin isim mi fiil mi olduğunu tespit et
- İsimse mutlaka ek fiil vardır (düşmüş olabilir)
- Fiilse basit zamanlı mı birleşik zamanlı mı kontrol et
- Basit zamanlı fiillerde ek fiil yoktur
💡 Unutma: Ek fiil konusu LGS'de ortalama 1-2 soru ile karşına çıkar. Konuyu öğrendikten sonra en az 20 soru çözerek pekiştirmelisin!
✅ Konu Özeti
Ek fiil = "-idi, -imiş, -ise, -dir" ekleri
İki görevi var: 1) İsimleri yüklem yapmak, 2) Birleşik zaman oluşturmak
LGS'de ek fiilin düşmüş hallerine ve birleşik zamanlı fiillere özellikle dikkat et!
🎓 Başarı İpucu: Bu konuyu tam öğrenmek için fiil çekim ekleri ve fiilimsiler konularını da iyi bilmelisin. Tüm konular birbiriyle bağlantılıdır!
