Enam Suresi'nin 151 ile 153. ayetleri, İslam inancının ve ahlakının temel prensiplerini özetleyen, adeta bir "ilahi anayasa" niteliğindedir. Bu ayetler, Mekke döneminde inmiş olup, tevhid inancını pekiştirirken aynı zamanda insanlara hayatlarını nasıl düzenlemeleri gerektiğine dair açık ve net kurallar sunar. İşte bu önemli ayetlerin detaylı bir incelemesi:
Bu üç ayet, birbiriyle bağlantılı ve kademeli bir mesajlar bütünüdür. 151. ayet, yasakları ve emirleri sıralayarak başlar, 152. ayet adalet ve dürüstlük ilkelerini vurgular ve 153. ayet ise bu yolu takip etmenin Allah'a varan dosdoğru yol olduğunu bildirerek sonuca bağlar.
"De ki: Gelin, Rabbinizin size neleri haram kıldığını okuyup anlatayım: O'na hiçbir şeyi ortak koşmayın. Ana-babaya iyilik edin. Fakirlik korkusuyla çocuklarınızı öldürmeyin. Sizin de onların da rızkını biz veririz. Kötülüklerin açığına da gizlisine de yaklaşmayın. Haksız yere Allah'ın haram kıldığı cana kıymayın. İşte bunlar Allah'ın size emrettikleridir. Umulur ki akıl erdirirsiniz."
Ayet, "Umulur ki akıl erdirirsiniz" ifadesiyle bu kuralların sırf bir emir değil, aklıselim sahipleri için bir rehber olduğunu belirtir.
"Yetimin malına yaklaşmayın. Ancak erginlik çağına erişinceye kadar en güzel şekilde (malını koruyup geliştirmek amacıyla) yaklaşabilirsiniz. Ölçü ve tartıyı adaletle tam yapın. Biz kimseye gücünün üstünde bir şey teklif etmeyiz. Söylediğiniz zaman da -akrabanız dahi olsa- adil olun. Allah'a verdiğiniz sözü tutun. İşte bunlar Allah'ın size emrettikleridir. Umulur ki düşünüp öğüt alırsınız."
"İşte bu benim dosdoğru yolumdur. Ona uyun. Başka yollara uymayın. Zira o yollar sizi O'nun yolundan ayırır. İşte bunlar Allah'ın size emrettikleridir. Umulur ki korunursunuz."
Bu ayet, önceki iki ayette sıralanan ilkelerin tümünün, Allah'ın "Sırat-ı Müstakim"i, yani dosdoğru yolu olduğunu ilan eder. Bu, tekelci ve kapsayıcı bir yoldur. Kişiyi bu temel prensiplerden saptıracak, farklı ideoloji, inanç ve yaşam tarzlarına uyulmaması emredilir. Ayet, "Umulur ki korunursunuz (takva sahibi olursunuz)" ifadesiyle, bu yola uymanın Allah'ın koruması altına girmenin bir yolu olduğunu hatırlatır.
Enam Suresi'nin 151-153. ayetleri, inanç, ahlak ve hukuk alanlarını kapsayan kapsamlı bir yaşam rehberidir. Ayetler, bireysel ibadetten toplumsal ilişkilere, aile hukukundan ticaret ahlakına kadar hayatın her alanına dokunan evrensel ve zaman üstü ilkeler getirir. Müminlere düşen, bu "dosdoğru yol"u hayatlarının merkezine alarak onun gereklerini yerine getirmek ve ondan sapmamak için gayret göstermektir.
