Endoskopi, vücudun iç kısımlarını incelemek için kullanılan, ağızdan veya diğer doğal açıklıklardan sokulan esnek, ince bir tüp (endoskop) yardımıyla yapılan bir görüntüleme yöntemidir. Bu tüpün ucunda küçük bir kamera ve ışık kaynağı bulunur. Böylece doktorlar, herhangi bir kesi yapmadan midenizi, yemek borunuzu, onikiparmak bağırsağınızı ve ince bağırsağın başlangıç kısmını gerçek zamanlı olarak görüntüleyebilir. Bu işleme özellikle mide ve yemek borusu incelendiğinde gastroskopi veya üst gastrointestinal sistem endoskopisi adı verilir.
Modern endoskoplar, fiber optik teknoloji veya dijital çip sistemleri kullanır. Kamera tarafından yakalanan görüntüler, bir monitöre yüksek çözünürlüklü olarak aktarılır. Doktor bu görüntüleri inceleyerek dokulardaki renk değişikliklerini, şişlikleri, ülserleri, yaraları veya anormal oluşumları tespit edebilir. Ayrıca endoskopun içinden geçirilen küçük cerrahi aletlerle biyopsi (doku örneği alınması), kanayan bir damarın yakılması veya küçük poliplerin çıkarılması gibi işlemler de yapılabilir.
İşlemden 6-8 saat önce katı veya sıvı hiçbir şey tüketilmemelidir (açlık şarttır). Doktorunuz kullandığınız ilaçlar (kan sulandırıcılar vb.) hakkında bilgi alacak ve gerekli önerilerde bulunacaktır.
Hastanın rahatlaması ve işlemi hissetmemesi için genellikle damar yoluyla hafif bir sedasyon uygulanır. Bu, genel anestezi değil, derin bir rahatlama halidir. Bazı durumlarda lokal anestezik bir sprey de boğaz uyuşukluğu için kullanılır.
Hasta sol yanına yatırılır. Doktor, ucunda kamera olan endoskopu hastanın ağzından yavaşça yemek borusuna, oradan mideye ve onikiparmak bağırsağına ilerletir. Hava verilerek organların iç yüzeyi genişletilir ve daha iyi görüntü alınır. İşlem genellikle 10-20 dakika sürer.
Sedasyon etkisi geçene kadar (1-2 saat) dinlenilmesi gerekir. Boğazda hafif bir hassasiyet ve şişkinlik hissedilebilir. Doktor gerekli gördüğü yerlerden biyopsi almışsa, sonuçlar birkaç gün içinde belli olur. Tüm bulgular, hasta ile paylaşılır.
Endoskopi, altın standart tanı yöntemlerinden biridir. Kesi olmadığı için minimal invazivdir, hastanede yatmayı gerektirmez ve iyileşme süresi çok kısadır. Deneyimli ellerde komplikasyon riski oldukça düşüktür. En büyük avantajı, sadece tanı koymakla kalmayıp aynı anda tedavi de edebilme imkanı sunmasıdır.
Endoskopi, sindirim sistemi hastalıklarının teşhis ve tedavisinde vazgeçilmez bir pencere açıyor. Korkulacak bir işlem olmaktan çok, sağlığınız hakkında net bilgi edinmenin ve erken müdahalenin en etkili yollarından biri. Şikayetleriniz varsa, bir gastroenteroloji uzmanına danışarak endoskopi ihtiyacınız olup olmadığını öğrenebilirsiniz.
Sağlıkla ilgili her konuda olduğu gibi, bu bilgiler genel niteliktedir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.
