📘 Erime Isısı (Le) Nedir?
Erime ısısı, bir maddenin 1 gramının katı halden sıvı hale geçmesi için gereken enerji miktarıdır. Bu fiziksel bir özelliktir ve her madde için farklıdır. Birimi genellikle Joule/gram (J/g) veya cal/gram (cal/g)'dır.
🧊 Erime Isısının Özellikleri
- ✅ Fiziksel bir özelliktir: Maddenin türüne bağlıdır, miktarına değil.
- ❄️ Sıcaklık değişmez: Madde erirken sıcaklığı sabit kalır. Alınan enerji, tanecikler arasındaki bağları koparmak için kullanılır.
- ⚖️ Donma ısısına eşittir: Bir maddenin erime ısısı, donma ısısına eşittir. Yani 1 gram suyu eritmek için ne kadar enerji gerekiyorsa, 1 gram suyu dondurmak için de aynı enerji ortama verilir.
🔢 Erime Isısı Hesaplama
Bir maddenin tamamen erimesi için gereken toplam ısı enerjisi aşağıdaki formülle hesaplanır:
Q = m x Le
Burada;
- ➡️ Q: Toplam alınan ısı enerjisi (Joule veya cal)
- ➡️ m: Maddenin kütlesi (gram)
- ➡️ Le: Maddenin erime ısısı (J/g veya cal/g)
💧 Örnek: Buzun Erimesi
Suyun erime ısısı (Le) yaklaşık 334 J/g'dir (veya 80 cal/g).
Soru: 10 gram buzun tamamen erimesi için kaç Joule enerji gerekir?
Çözüm:
Q = m x Le
Q = 10 g x 334 J/g
Q = 3340 Joule
Bu, 10 gram buzun 0°C'de suya dönüşmesi için gereken enerjidir.
🎯 Günlük Hayattan Örnekler
- 🧊 Buzdolabı: Buzluktaki buz, ortamdan ısı alarak erir ve bu sayede dolabın içini soğutur.
- 🕯️ Mum: Katı mum, alevden gelen ısıyı alarak erir ve sıvı hale gelir.
- 🍫 Çikolata: Elde tutulan çikolata, vücut ısısını alarak yumuşar ve erir.