Canlıların soylarını devam ettirebilmek için kendilerine benzer bireyler meydana getirmesine üreme denir. Üreme, canlıların en temel özelliklerinden biridir ve iki ana şekilde gerçekleşir: eşeysiz üreme ve eşeyli üreme. Bu iki üreme şekli arasında genetik çeşitlilik, üreme hızı ve evrimsel avantajlar açısından önemli farklar bulunur.
Eşeysiz üreme, tek bir ata canlıdan yavruların oluşmasıdır. Bu üreme şeklinde döllenme olayı gerçekleşmez ve oluşan yavrular ata canlının genetik kopyasıdır.
Eşeyli üreme, iki farklı cinsiyetteki bireyin üreme hücrelerinin (sperm ve yumurta) birleşmesiyle gerçekleşir. Bu birleşme sonucu oluşan zigot, hem anne hem de babanın genetik özelliklerini taşır.
Eşeysiz üreme: Genetik çeşitlilik yoktur veya çok azdır. Mutasyonlar dışında yavrular ebeveynin kopyasıdır.
Eşeyli üreme: Mayoz bölünme ve döllenme sayesinde yüksek genetik çeşitlilik oluşur.
Eşeysiz üreme: Çok hızlıdır. Uygun koşullarda populasyon kısa sürede katlanarak artar.
Eşeyli üreme: Daha yavaştır. Eş bulma, çiftleşme ve gebelik gibi süreçler zaman alır.
Eşeysiz üreme: Tek ebeveyn yeterlidir.
Eşeyli üreme: İki ebeveyn gereklidir.
Eşeysiz üreme: Sabit çevre koşullarında avantajlıdır. Değişen koşullara uyum zordur.
Eşeyli üreme: Değişen çevre koşullarına daha iyi uyum sağlar. Genetik çeşitlilik sayesinde bazı bireyler değişen koşullara dayanabilir.
Eşeysiz ve eşeyli üreme, canlıların soylarını devam ettirmek için kullandıkları iki temel stratejidir. Eşeysiz üreme hızlı ve verimli olmasına rağmen genetik çeşitlilik sağlamaz. Eşeyli üreme ise daha yavaş ve karmaşık olmasına rağmen, genetik çeşitlilik sayesinde değişen çevre koşullarına uyum sağlama avantajı sunar. Doğada birçok canlı, çevresel koşullara bağlı olarak her iki üreme şeklini de kullanabilmektedir.
