Merhaba! Bu ders notumuzda, günlük hayattan bankacılığa kadar geniş bir alanda karşımıza çıkan faiz problemlerini ele alacağız. Faiz, ödünç alınan veya verilen paranın kullanımı karşılığında ödenen bedeldir. Matematiksel olarak ise, ana para üzerinden belirli bir zaman ve oran için hesaplanan getiri veya maliyettir.
Faiz problemlerini çözebilmek için öncelikle aşağıdaki temel terimleri iyi anlamalıyız:
Faiz geliri, sadece ana para üzerinden hesaplanır. Her dönem için faiz aynı kalır. Kısa vadeli işlemlerde kullanılır.
Formül: \( F = A \cdot r \cdot t \)
Örnek: 1000 TL ana para (%10 yıllık faiz oranı ile 2 yıl için)
\( F = 1000 \cdot 0.10 \cdot 2 = 200 \) TL faiz.
Toplam Para: \( T = 1000 + 200 = 1200 \) TL.
Faiz geliri, her dönem sonunda ana paraya eklenir ve bir sonraki dönemde faiz, bu yeni toplam üzerinden hesaplanır. "Faizin faizi" olarak bilinir. Uzun vadede çok daha yüksek getiri sağlar.
Formül: \( T = A \cdot (1 + r)^t \)
Örnek: Aynı 1000 TL (%10 yıllık, 2 yıl, yıllık bileşik)
\( T = 1000 \cdot (1 + 0.10)^2 = 1000 \cdot (1.21) = 1210 \) TL.
Faiz Geliri: \( F = 1210 - 1000 = 210 \) TL. (Basit faizden 10 TL fazla!)
Faiz problemleri sadece matematik dersinde değil, hayatımızın birçok noktasında karşımıza çıkar:
Önemli Uyarı: Bileşik faiz, yatırımlarınız için "en iyi dostunuz", borçlarınız için ise "en zorlu düşmanınız" olabilir. Bu nedenle faiz oranlarını ve türlerini iyi anlamak finansal okuryazarlık için olmazsa olmazdır.
Bir sonraki derste, bu formülleri kullanarak çeşitli karmaşık problemler çözeceğiz. Anlamadığınız noktaları tekrar gözden geçirmeyi unutmayın! 📚