Eğer deniz kenarında yüksek, dik ve heybetli kayalıklarla karşılaştıysanız, muhtemelen bir falez (ya da yaygın adıyla yalıyar) görmüşsünüzdür. Bu doğal oluşumlar, sadece muhteşem manzaralar sunmakla kalmaz, aynı zamanda jeolojik süreçlerin görkemli bir hikâyesini anlatır. Bu yazıda, falezlerin nasıl oluştuğunu ve Türkiye'deki en ünlü falez lokasyonlarını keşfedeceğiz.
Falez, dalgaların kıyıdaki dik ve yüksek kayaçları aşındırması sonucu oluşan, düşey ya da ona yakın bir profile sahip kıyı şeklidir. Sürekli dalga darbesi, kayaçların alt kısımlarını oyarak bir dalga oyuğu oluşturur. Zamanla bu oyuk derinleşir ve üstteki kayanın koparak denize düşmesine neden olur. Bu süreç tekrarlandıkça kıyı geriler ve dik bir yamaç, yani falez ortaya çıkar.
Türkiye'nin özellikle Akdeniz ve Karadeniz kıyıları, falez oluşumu için ideal koşullara sahiptir. İşte ülkemizde mutlaka görülmesi gereken başlıca falezler:
Antalya şehir merkezinin hemen kıyısında uzanan bu falezler, yaklaşık 70 metreyi bulan yükseklikleriyle şehrin simgelerinden biridir. Lara'dan Konyaaltı'na kadar uzanan bu dik kayalıkların üzerinden Akdeniz manzarası muhteşemdir. Falezlerin altındaki plajlara merdivenlerle inilebilir.
Mersin'in Silifke ilçesinde, antik kentlerle iç içe geçmiş falezler bulunur. Cennet-Cehennem Obrukları ve Kanlıdivane antik kenti, kıyıya yakın bölgede falez benzeri dik yamaçlar ve denize inen sarp kıyılar sunar. Tarih ile jeoloji burada buluşur.
Karadeniz'in güçlü dalgaları, kıyıdaki yüksek ve dik kayalıkları sürekli aşındırarak etkileyici falezler oluşturmuştur. Kastamonu'nun İnebolu ve Cide ilçeleri, yeşille mavinin buluştuğu, sarp yalıyarlara ev sahipliği yapar. Bu kıyılar aynı zamanda yürüyüş ve fotoğrafçılık için idealdir.
İstanbul'un Karadeniz'e açılan kuzey sahilleri de küçük çaplı falez oluşumlarına sahne olur. Şile ve Ağva çevresinde, özellikle fener bölgesinde, dalgaların şekillendirdiği kayalık yapılar görülebilir.
Falezler, doğanın gücünü ve sabrını gösteren jeolojik şaheserlerdir. Türkiye, bu anlamda oldukça zengin bir coğrafyaya sahiptir. Bir sonraki tatil planınızı yaparken, sadece kum plajları değil, bu heybetli yalıyarları da rotanıza eklemeyi unutmayın. Hem doğa sporları hem de fotoğraf tutkunları için eşsiz bir deneyim sunarlar.
