📘 Fiilimsiler (Eylemsiler) Nedir?
Fiilimsiler, fiillerden türeyen ancak fiiller gibi çekimlenemeyen (şahıs, zaman, kip ekleri alamayan) sözcüklerdir. Fiillerin cümlede isim, sıfat veya zarf görevinde kullanılmasını sağlarlar. Bu nedenle fiilimsilere "eylemsi" de denir. 🎯
🚀 Fiilimsi Türleri
Fiilimsiler üç ana gruba ayrılır:
- 📌 İsim-Fiiller (Ad-Eylemler)
- 📌 Sıfat-Fiiller (Ortaçlar)
- 📌 Zarf-Fiiller (Bağ-Fiiller / Ulaçlar)
1️⃣ İsim-Fiiller (Ad-Eylemler) 📝
Fiillere "-ma, -ış, -mak" ekleri getirilerek yapılır. Cümlede isim görevinde kullanılırlar.
- 🎯 Örnekler:
- Bu kitabı okumak beni mutlu ediyor. (Nesne)
- Onun gülüşü herkesi etkiler. (Özne)
- Amacım sınavı kazanmak. (Belirtisiz nesne)
2️⃣ Sıfat-Fiiller (Ortaçlar) 🎨
Fiillere "-an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş" gibi ekler getirilerek yapılır. Cümlede sıfat görevinde kullanılırlar.
- 🎯 Örnekler:
- Koşan çocuklar parkta eğleniyor. (Koşan → çocuklar)
- Bilinmez yerleri keşfetmek istiyor. (Bilinmez → yerleri)
- Gelecek hafta sınav var. (Gelecek → hafta)
3️⃣ Zarf-Fiiller (Bağ-Fiiller / Ulaçlar) ⏳
Fiillere "-ip, -erek, -meden, -ince, -ken, -eli, -dikçe, -e … -e" gibi ekler getirilerek yapılır. Cümlede zarf görevinde kullanılırlar.
- 🎯 Örnekler:
- Gülerek yanıma geldi. (Nasıl geldi?)
- Koşa koşa eve gitti. (Nasıl gitti?)
- Yemek yiyince uyudu. (Ne zaman uyudu?)
💡 Fiilimsileri Nasıl Ayırt Ederiz?
- ✅ Fiilimsi eklerini atarsak anlam bozulur.
- ✅ Cümlede isim, sıfat veya zarf görevi üstlenirler.
- ✅ Fiil kök veya gövdelerinden türetilirler.
🎓 Hatırlatma: Fiilimsiler, fiillerin cümlede farklı görevler üstlenmesini sağlayan yapılardır. Fiil olma özelliklerini tamamen kaybetmezler; olumsuzluk eki alabilirler ve nesne alabilirler.
