Günlük hayatta sıkça birbirinin yerine kullandığımız hız ve sürat aslında fizikte birbirinden farklı iki kavramdır. Gelin bu iki kavramı birlikte inceleyelim.
Sürat, bir cismin birim zamanda aldığı yoldur. Yön belirtmez, sadece sayısal bir büyüklüktür.
Örneğin, bir araba 2 saatte 120 km yol aldıysa sürati: \( \frac{120 \text{ km}}{2 \text{ h}} = 60 \text{ km/h} \)'tir.
Hız ise bir cismin birim zamandaki yer değiştirmesidir. Hız, yönü ve büyüklüğü olan bir vektörel büyüklüktür.
Örneğin, "A noktasından B noktasına 60 km/h hızla kuzeye doğru gitti" ifadesi bir hız belirtir.
Diyelim ki 400 metrelik dairesel bir pistte 1 tam tur atan bir koşucu, turu 80 saniyede tamamladı.
Bu durumda:
Gördüğünüz gibi, koşucu hareket etmesine ve bir sürati olmasına rağmen, başlangıç noktasına döndüğü için ortalama hızı sıfır oldu.
Hız ve sürat aynı şey değildir! Sürat ne kadar hızlı gittiğimizi, hız ise hem ne kadar hızlı gittiğimizi hem de hangi yöne gittiğimizi söyler. Fizikte bu ayrım çok önemlidir.