Hz. Muhammed'in Güzel Ahlakı
Hz. Muhammed (s.a.v.), İslam inancına göre Allah'ın insanlığa gönderdiği son peygamberdir ve onun hayatı, sözleri ve davranışları (Sünnet), Müslümanlar için en güzel örnek teşkil eder. Kur'an-ı Kerim'de onun ahlakı için "Ve şüphesiz sen, büyük bir ahlak üzeresin." (Kalem Suresi, 4. Ayet) buyrulmuştur.
Güzel Ahlak ile İlgili Örnek Olaylar
- Affediciliği: Mekke'nin fethedildiği gün, yıllarca kendisine ve Müslümanlara her türlü eziyeti yapmış olan Mekkelileri toplamış ve onlara "Bugün size hiçbir şekilde kınama ve ayıplama yok. Allah sizi affetsin. O, merhametlilerin en merhametlisidir." demiştir. Bu, tarihte eşine az rastlanır bir affedicilik örneğidir.
- Dürüstlüğü ve Güvenilirliği: Peygamber olmadan önce bile Mekke halkı ona "Muhammedü'l-Emin" (Güvenilir Muhammed) derdi. Kendisine peygamberlik geldikten sonra bile müşrikler, emanetlerini ona bırakmaya devam etmişlerdir. Hicret edeceği gece, müşriklerin kendisini öldürmek için toplandığını bildiği halde, yanında bulunan emanetleri sahiplerine ulaştırması için Hz. Ali'yi görevlendirmiştir.
- Çocuklara ve Hayvanlara Şefkati: Bir gün torunu Hasan'ı öperken yanında bulunan bir adam, "Benim on çocuğum var, hiçbirini öpmedim" dedi. Hz. Muhammed (s.a.v.) ona bakıp, "Merhamet etmeyene merhamet olunmaz" buyurdu. Yine bir seferinde, üzerinde kuşunun yavruları olduğu bir ağacın kesilmesini emretmiş, ancak bir sahabelerin ağacı kesmeye gittiğinde anne kuşun yavrularını korumak için kanatlarını açtığını görmesi üzerine, hemen ağacın kesilmesini durdurmuş ve kuşun yuvasının rahatsız edilmemesini emretmiştir.
- Alçakgönüllülüğü: En basit işlerini bile kendi görür, ev işlerine yardım eder, ayakkabısını kendi tamir eder, pazardan alışveriş yapar ve "Ben bir kulum, diğer kullar gibi yerim, diğer kullar gibi otururum" derdi. Bir toplulukla otururken, kimse onu diğerlerinden ayırt edemezdi.
- Komşu Hakkına Riayeti: Bir hadis-i şeriflerinde, "Cebrail bana komşu hakkını o kadar çok tavsiye etti ki, neredeyse komşuyu komşuya mirasçı kılacak sandım." buyurarak komşuluk ilişkilerinin önemini vurgulamıştır.
Güzel Ahlak ile İlgili Ayetler
- Al-i İmran Suresi, 159. Ayet: "...Allah'ın rahmeti sayesinde sen onlara karşı yumuşak davrandın. Eğer kaba, katı yürekli olsaydın, onlar senin etrafından dağılıp giderlerdi. Artık sen onları affet, onlar için Allah'tan bağışlama dile, (işlerinde) onlara danış. Bir kere de karar verdin mi, artık Allah'a dayan. Muhakkak ki Allah, kendine dayanıp güvenenleri sever." Bu ayet, Peygamberimizin ne kadar yumuşak huylu ve danışmaya önem veren bir lider olduğunu gösterir.
- Hucurat Suresi, 10. Ayet: "Mü'minler ancak kardeştirler. Öyleyse kardeşlerinizin arasını düzeltin ve Allah'tan korkun ki size merhamet edilsin." Bu ayet, Müslüman toplumunun temelini kardeşlik ve barış üzerine kurar.
- Hucurat Suresi, 12. Ayet: "Ey iman edenler! Zannın bir çoğundan kaçının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin kusurunu araştırmayın. Biriniz diğerini arkasından çekiştirmesin. Biriniz, ölmüş kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? İşte bundan tiksindiniz. Allah'tan korkun. Şüphesiz Allah, tevbeyi çok kabul edendir, çok merhamet edendir." Bu ayet, toplumsal ilişkilerde güzel ahlakın temel kurallarını belirler.
- İsra Suresi, 23. Ayet: "Rabbin, kendisinden başkasına asla ibadet etmemenizi, anaya babaya iyi davranmanızı kesin olarak emretti. Eğer onlardan biri, ya da her ikisi senin yanında ihtiyarlık çağına ulaşırsa, onlara sakın 'Öf!' bile deme; onları azarlama; onlara tatlı ve güzel söz söyle." Bu ayet, aile içi ilişkilerdeki güzel ahlakı öğretir.
Hz. Muhammed'in (s.a.v.) hayatı, bu ayetlerin canlı bir tefsiri ve uygulaması niteliğindedir. Onun ahlakı, Müslümanlar için takip edilmesi gereken en mükemmel ölçüdür.
