Yaşar Kemal'in başyapıtı İnce Memed, 1955 yılında yayımlanmış ve Türk edebiyatının en önemli eserlerinden biri olarak kabul edilmiştir. Dört ciltten oluşan bu destansı roman, Çukurova'nın zorlu yaşam koşullarında geçer ve bir halk kahramanının doğuşunu anlatır.
Roman, Çukurova'da Dikenli Köyü'nde geçer. Köylüler, zalim ağa Abdi Ağa'nın baskısı altında yaşamaktadır. Genç Memed, ağanın zulmüne daha fazla dayanamaz ve köyden kaçar. Dağlara çıkarak eşkıya olur. Amacı, Abdi Ağa'nın zulmünden köylüleri kurtarmak ve sevdiği Hatçe'ye kavuşmaktır.
Memed, dağlarda mücadelesine devam ederken, Abdi Ağa onu yakalamak için her yolu dener. Hatçe, Memed'den hamile kalır ve bu durum ailenin öfkesini daha da artırır. Memed ve Hatçe'nin aşkı, toplumsal baskılar ve gelenekler karşısında sınanır.
Memed, zamanla efsaneleşir ve halkın gözünde bir kahramana dönüşür. Mücadelesi sadece Abdi Ağa'ya karşı değil, tüm ezilenlerin yanında olmak üzerine kuruludur. Roman, Memed'in kişisel mücadelesinin yanı sıra, feodal düzene ve adaletsizliğe karşı verilen toplumsal bir savaşı da anlatır.
İnce Memed, sadece bir eşkıya hikayesi değil, aynı zamanda Anadolu insanının yaşam mücadelesini, geleneklerini, umutlarını ve hayal kırıklıklarını anlatan epik bir destandır. Yaşar Kemal'in şiirsel anlatımı ve doğa betimlemeleri, romanı Türk edebiyatının en güçlü eserlerinden biri yapmıştır.
Roman, 40'tan fazla dile çevrilmiş ve uluslararası alanda büyük beğeni toplamıştır. 1987'de Peter Ustinov tarafından sinemaya uyarlanmıştır.
İnce Memed, okuyucuya sadece unutulmaz bir hikaye sunmakla kalmaz, aynı zamanda insan ruhunun direnci, adalet arayışı ve özgürlük tutkusu üzerine derin düşünceler de bırakır.
