İntak (Konuşturma) nedir

Question

İntak sanatını tam olarak anlayamadım. İnsan dışındaki varlıkların konuşturulması olduğunu biliyorum ama teşhisten farkını tam olarak kuramıyorum. Özellikle cansız varlıklar konuşursa bu intak mı oluyor yoksa teşhis mi, kafam karıştı.

Answer 1

İntak (Konuşturma) Sanatı

İntak, edebiyatta insan dışındaki varlıkların (hayvanlar, bitkiler, cansız nesneler) konuşturulması sanatıdır. Bu sanat, kişileştirme (teşhis) ile yakından ilişkilidir. Aslında intak, kişileştirmenin doğal bir sonucudur. Bir varlık önce kişileştirilir (insan özelliği kazanır), ardından onu konuşturarak intak sanatı yapılır.

İntak Sanatının Amacı

Bu sanatın temel amacı, anlatımı daha etkili, ilgi çekici ve canlı hale getirmektir. Okuyucunun veya dinleyicinin dikkatini çekmek ve verilmek istenen mesajı daha çarpıcı bir şekilde iletmek için kullanılır.

İntak Örnekleri

• Fabllar: İntak sanatının en yaygın kullanıldığı tür fabllardır. Fabllarda olaylar genellikle hayvanlar arasında geçer ve hayvanlar insanlar gibi konuşturulur.

  "Tilki, kargaya: '– Ah bayan, demiş, ne kadar güzelsiniz! Yoksa siz bir melek misiniz?' "

  Bu örnekte tilki ve karga kişileştirilmiş ve ardından konuşturularak intak sanatı yapılmıştır.

• Masallar: Masallarda da cansız varlıklar, ağaçlar, hayvanlar sık sık konuşturulur.

  "Ayna, ayna, söyle bana, var mı benden güzeli bu dünyada?"
• Şiirler: Şairler, duygu ve düşüncelerini daha etkili ifade edebilmek için intak sanatına başvururlar.

  "Bir balık ağlıyordu / Gölde: '– Ey ahali, / Vicdanınız olmaz mı / Bu zulüm ne hâle?' "

  Bu dizelerde balık hem kişileştirilmiş hem de konuşturulmuştur.

Önemli Hatırlatma

İntak sanatının var olabilmesi için mutlaka konuşma olmalıdır. Sadece "ağaç ağlıyordu" demek kişileştirmedir, intak değildir. Ancak "ağaç, 'çok yalnızım' dedi" ifadesi hem kişileştirme hem de intaktır.

Özetle: İntak, insan dışı varlıkları konuşturma sanatıdır. Anlatıma canlılık ve çarpıcılık katar. Genellikle kişileştirme sanatı ile birlikte kullanılır.