İntibah, Türk edebiyatının önemli isimlerinden Namık Kemal tarafından 1876 yılında yazılan ve genellikle "ilk edebi Türk romanı" olarak kabul edilen eserdir. Eserin tam adı "İntibah: Sergüzeşt-i Ali Bey" olup, "uyanış" veya "uyarı" anlamına gelmektedir.
Romanın ana karakteri olan Ali Bey, varlıklı bir ailenin iyi eğitim görmüş oğludur. Babasının ölümünden sonra annesi ile yaşamaya başlar. Saf, iyi niyetli ancak zayıf iradeli bir karakterdir.
Romanın femme fatale karakteridir. Güzelliği ve kurnazlığı ile Ali Bey'i etkisi altına alır. Çıkarcı, manipülatif ve ahlaksız bir kadın olarak tasvir edilir.
Romanın iyilik timsali karakteridir. Ali Bey'in cariyesi olarak evlerine gelir, saf, temiz ve fedakar bir kişiliğe sahiptir.
Roman, Ali Bey'in Mahpeyker adlı kötü niyetli bir kadınla tanışması ve onun tuzağına düşmesiyle başlar. Ali Bey, Mahpeyker'in etkisiyle ahlaki değerlerinden uzaklaşır, servetini kaybeder ve annesini üzer. Daha sonra evlerine cariye olarak alınan Dilaşub'a gerçek aşkı hisseden Ali Bey, Mahpeyker'in kıskançlık krizleri ve entrikalarıyla karşı karşıya kalır.
Olaylar, Ali Bey'in Mahpeyker tarafından kandırılarak Dilaşub'u öldürmeye teşvik edilmesiyle trajik bir sona doğru ilerler. Roman, Ali Bey'in hapishanede pişmanlık içinde ölmesiyle son bulur.
İntibah, Türk romanının gelişiminde önemli bir dönüm noktasıdır. Şu özellikleriyle öne çıkar:
İntibah, Namık Kemal'in sadece bir roman değil, aynı zamanda topluma ahlaki bir mesaj verme aracıdır. Eser, bireyin yanlış tercihlerinin hem kendisi hem de çevresindekiler için nasıl trajik sonuçlar doğurabileceğini gösterir. Tanzimat döneminin "sanat toplum içindir" anlayışının tipik bir örneği olan bu roman, Türk edebiyat tarihinde hem teknik hem de içerik açısından öncü bir konuma sahiptir.
Roman, günümüzde hala geçerliliğini koruyan evrensel temaları işlemesi nedeniyle modern okur için de değerli bir edebi metin olma özelliğini sürdürmektedir.
