📚 İsim Tamlamaları Nedir?
İsim tamlamaları, en az iki ismin bir araya gelerek aralarında anlamlı bir ilişki kurduğu ve yeni bir kavram oluşturduğu sözcük gruplarıdır. LGS'de bu konuyla ilgili genellikle tamlamaları bulma, tamlayan ve tamlananı belirleme veya tamlama türlerini ayırt etme soruları çıkar.
🎯 İsim Tamlamasının Temel Bileşenleri
- 🔹 Tamlayan: Tamlamada birinci sözcüktür, aitlik veya ilgi bildirir.
- 🔹 Tamlanan: Tamlamada ikinci sözcüktür, asıl anlatılmak istenen varlıktır.
Örnek: "okulun bahçesi" → "okulun" tamlayan, "bahçesi" tamlanan
📌 İsim Tamlaması Türleri
1. 🏷️ Belirtili İsim Tamlaması
- ✅ Tamlayan "-ın, -in, -un, -ün" eklerini alır
- ✅ Tamlanan "-ı, -i, -u, -ü" eklerini alır
- ✅ Tamlayan ve tamlanan arasında güçlü bir aitlik ilişkisi vardır
Örnekler:
- 🎒 çocuğun çantası
- 🏠 evin kapısı
- 📖 kitabın kapağı
2. 🏷️ Belirtisiz İsim Tamlaması
- ✅ Tamlayan ek almaz
- ✅ Tamlanan "-ı, -i, -u, -ü" eklerini alır
- ✅ Tamlananın türünü veya neye benzediğini belirtir
Örnekler:
- 🧊 buz dolabı
- ✉️ mektup kâğıdı
- 🏫 okul müdürü
3. 🏷️ Zincirleme İsim Tamlaması
- ✅ En az üç ismin bir araya gelmesiyle oluşur
- ✅ İkiden fazla isim birbirini tamlar
- ✅ Tamlamalar iç içe geçmiştir
Örnekler:
- 🏫 okul bahçesinin kapısı
- 📚 Türkçe kitabının kapağı
- 🏠 apartman girişinin anahtarı
💡 LGS'de Çıkabilecek Önemli Noktalar
- 📝 Tamlamaları ayırt ederken kelimeler arasındaki anlam ilişkisine dikkat et
- 🔍 Tamlayan veya tamlanan düşmüş tamlamalara dikkat et
- 🎯 Zincirleme tamlamalarda tamlayan ve tamlanan sayısını doğru belirle
- ⚠️ Tamlamalar ile sıfat tamlamalarını karıştırma
🎓 Pratik Çözüm Teknikleri
- ➡️ Tamlamayı bulmak için "neyin neyi?", "kimin neyi?" sorularını sor
- ➡️ Belirtili tamlamalarda her iki sözcük de ek alır
- ➡️ Belirtisiz tamlamalarda sadece tamlanan ek alır
- ➡️ Zincirleme tamlamalarda en az üç isim olmalıdır
💡 Unutma: İsim tamlamalarında her zaman bir isim diğer bir ismi tamamlar. Bu nedenle tamlamanın her iki unsurunun da isim olması gerekir.
