Kalp krizi (miyokard enfarktüsü), kalbi besleyen koroner damarlardan birinin aniden tıkanması sonucu kalp kasının bir bölümünün oksijensiz kalması ve hasar görmesi durumudur. Zamanında müdahale hayat kurtarır. Bu yazıda, herkesin bilmesi gereken kalp krizi belirtilerini ve ilk yardım adımlarını öğreneceksiniz.
Belirtiler kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Klasik belirtiler şunlardır:
⚠️ Önemli Not: Kadınlarda, yaşlılarda ve diyabet hastalarında belirtiler daha "sessiz" olabilir. Sadece nefes darlığı, bulantı veya sırt ağrısı gibi atipik belirtiler görülebilir.
Bu adımlar hayati önem taşır. Sakince ve hızlıca uygulayın:
İlk ve en önemli adım! 112 Acil'i hemen arayın. Operatöre net bir şekilde "Kalp krizi şüphesi var" deyin ve tam adresi verin.
Hastayı hemen dinlendirin. Sırt üstü yatırmak yerine, başı hafif yüksekte olacak şekilde (45 derece) oturur veya yarı oturur pozisyona getirin. Bu pozisyon, kalbin yükünü hafifletir. Üzerindeki sıkı giysileri (kravat, kemer, gömlek yakası) gevşetin.
Eğer hastanın aspirin alerjisi yoksa ve daha önce doktoru tarafından önerilmişse, bir adet (300 mg) çiğneme aspirinini çiğnetebilirsiniz. Aspirin, pıhtı oluşumunu yavaşlatabilir. Bilinmiyorsa veya şüpheniz varsa vermeyin.
Hasta yere yatırılmalı ve Temel Yaşam Desteği (CPR/Kalp Masajı) uygulanmalıdır. 112 operatörü size telefonla nasıl yapılacağını anlatacaktır. Mümkünse ve varsa, Otomatik Eksternal Defibrilatör (AED) kullanın.
Kalp krizi riskini azaltmak için sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, sigaradan uzak durma, tansiyon ve kolesterol kontrolü hayati öneme sahiptir. Belirtileri bilmek ve hızlı hareket etmek ise kriz anında en büyük silahınızdır.
Unutmayın: Her dakika kalp kası kaybı anlamına gelir. Şüphe durumunda asla beklemeyin, 112'yi arayın.
