Karbon döngüsü, Dünya üzerindeki yaşamın devamlılığı için hayati önem taşıyan doğal bir süreçtir. Bu döngü, karbon elementinin atmosfer, okyanuslar, toprak, kayaçlar ve canlı organizmalar arasındaki sürekli hareketini ve dönüşümünü ifade eder.
Karbon, tüm canlı organizmaların temel yapı taşıdır. DNA'mızdan proteinlere, fosil yakıtlardan atmosferdeki karbondioksite kadar her yerde bulunur. Karbon olmadan bildiğimiz şekliyle yaşam mümkün olmazdı.
Bitkiler, algler ve bazı bakteriler fotosentez yoluyla atmosferdeki CO₂'yi organik bileşiklere dönüştürür. Tüm canlılar ise solunum yoluyla bu organik bileşikleri parçalayarak enerji üretir ve CO₂'yi atmosfere geri salar.
Orman yangınları, volkanik patlamalar ve insan kaynaklı fosil yakıt kullanımı, depolanmış karbonu atmosfere CO₂ olarak salar.
Ölü organizmalar ve organik atıklar, mikroorganizmalar tarafından ayrıştırılır ve karbon tekrar doğal döngüye katılır.
Okyanuslar, atmosferle sürekli karbon alışverişi yapar. CO₂ suda çözünür ve deniz canlıları tarafından kabuk oluşumunda kullanılır.
Sanayi Devrimi'nden bu yana, insan faaliyetleri (fosil yakıt kullanımı, ormansızlaşma, endüstriyel süreçler) karbon döngüsünü önemli ölçüde bozmuştur. Atmosferdeki CO₂ konsantrasyonu son 800.000 yılın en yüksek seviyesine ulaşmıştır. Bu durum, sera etkisini artırarak küresel ısınmaya ve iklim değişikliğine yol açmaktadır.
Karbon döngüsü, Dünya'nın yaşam destek sistemlerinin ayrılmaz bir parçasıdır. Bu hassas dengenin korunması, gezegenimizin ve üzerindeki tüm canlıların geleceği için hayati önem taşımaktadır.
