📌 Kesme İşareti (') Nedir?
Kesme işareti ('), bir noktalama işaretidir ve Türkçede belirli kurallar dahilinde kullanılır. Genellikle tek tırnak olarak da adlandırılır. Görevi, kelimelerin yapısını veya anlamını değiştirmek, özel isimlere ek getirmek veya bazı kısaltmaları göstermektir.
🎯 Kesme İşaretinin Kullanım Alanları
- ✅ Özel Adlara Getirilen Ekleri Ayırmak İçin: Kişi adları, soyadları, ülke, şehir, kurum adları gibi özel isimlere gelen çekim eklerinden önce kesme işareti konur.
- 🗺️ Örnek: İstanbul'da, Türkiye'm, Ayşe'ye, TBMM'nin
- ✅ Kısaltmalara Getirilen Ekleri Ayırmak İçin: Harflerle yapılan kısaltmalara ek getirildiğinde, okunuşu kolaylaştırmak için kullanılır.
- 🏛️ Örnek: THY'de, ABD'ye, TV'den
- ✅ Sayılara Getirilen Ekleri Ayırmak İçin: Rakamlara ve sayılara gelen ekler kesme işareti ile ayrılır.
- 🔢 Örnek: 1985'te, 12'nci, 3'üncü
- ✅ Bir Harfe veya Eke Anlam Katmak İçin: Bazen bir harfin veya ekin özel bir anlam ifade etmesi için kullanılır.
- 💡 Örnek: Türkçe'de (Burada 'de' eki bağlaç değildir, dil isminin son eki olarak kullanılmıştır. Ancak güncel kurallara göre bu kullanım artık kesmesiz yazılır: Türkçede). A'dan Z'ye.
- ✅ Şiirlerde veya Özel Vurgularda: Bir mısranın veya ifadenin ölçü gereği düşen harf/hece yerine konabilir. Ayrıca bir sözcükteki bir harfin düştüğünü göstermek için de kullanılır.
- ✍️ Örnek: N'oldu? (Ne oldu?), N'apıyorsun? (Ne yapıyorsun?), Karac'oğlan
🚫 Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
- ❌ Kurum, kuruluş, kitap, dergi adlarına gelen eklerde kesme işareti kullanılmaz. Bu tür özel adlar zaten büyük harfle başladığı için ek de ondan ayrılmaz.
- 📚 Örnek: Türk Dil Kurumuna (Doğru), Türk Dil Kurumu'na (Yanlış)
- ❌ Özel adlara gelen yapım ekleri kesme işareti ile ayrılmaz.
- 🌍 Örnek: Türklük, İngilizce, Konyalı
💎 Özet: Kesme işareti, özel isimler, kısaltmalar ve sayılardan sonra gelen çekim eklerini ayırmak için kullanılan önemli bir noktalama işaretidir. Doğru kullanım, yazının anlaşılırlığını ve dil bilgisi kurallarına uygunluğunu artırır.
