Kohezyon, aynı tür moleküller arasındaki çekim kuvvetlerini ifade eden fiziksel bir kavramdır. Bu kuvvetler, bir maddenin kendi moleküllerinin bir arada durmasını sağlar ve maddenin fiziksel özelliklerini belirlemede kritik rol oynar.
Kohezyon kuvvetleri, moleküller arası çekim kuvvetlerinden kaynaklanır. Bu kuvvetler şunları içerir:
Su molekülleri arasındaki hidrojen bağları, kohezyona mükemmel bir örnek oluşturur. Bu nedenle:
| Kohezyon | Adhezyon |
|---|---|
| Aynı tür moleküller arası çekim | Farklı tür moleküller arası çekim |
| Su damlalarının oluşması | Suyun cam yüzeyde yayılması |
| Yüzey geriliminden sorumlu | Kılcal hareketten sorumlu |
Yüzey gerilimi (\(\gamma\)), kohezyon kuvvetinin bir ölçüsüdür ve şu şekilde tanımlanır:
\[ \gamma = \frac{F}{L} \]
Burada \(F\) yüzey gerilim kuvveti, \(L\) ise kuvvetin etki ettiği çizgisel uzunluktur. Birimi genellikle N/m'dir.
Malzemeler: Temiz bir bardak, su, toz iğneler veya kâğıt klipler
Prosedür: Bardağı suyla doldurun. İğneleri yavaşça yüzeye bırakın. Kohezyon kuvvetleri nedeniyle iğnelerin su yüzeyinde kaldığını gözlemleyin.
Kohezyon, doğada gözlemlediğimiz pek çok fenomenin temelini oluşturan önemli bir fiziksel kavramdır. Maddenin fiziksel hallerini, yüzey özelliklerini ve biyolojik sistemlerdeki birçok süreci anlamamızı sağlar. Kohezyon ve adhezyon kuvvetleri arasındaki dengeler, doğadaki pek çok sürecin verimliliğini belirler.
🔗 İlgili Kavramlar: Adhezyon, yüzey gerilimi, kılcal hareket, hidrojen bağı, moleküller arası kuvvetler
