Kooperatif, ortak ekonomik, sosyal ve kültürel ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla bir araya gelen bireylerin gönüllü olarak oluşturduğu, demokratik yapıya sahip bir organizasyondur. Bu model, bireysel güçsüzlüğün kolektif güce dönüştüğü, dayanışma ekonomisinin en somut örneklerinden biridir.
Tüketicilerin daha uygun fiyata ve kaliteli ürünlere ulaşmak için kurduğu kooperatiflerdir. Gıda, konut, enerji gibi alanlarda faaliyet gösterirler.
Üreticilerin ürünlerini daha iyi pazarlamak, girdi maliyetlerini düşürmek için oluşturdukları kooperatiflerdir. Tarım, sanayi ve el sanatları alanlarında yaygındır.
Üyelerine finansal hizmetler sunan, daha düşük faizli kredi ve tasarruf imkanları sağlayan kooperatiflerdir.
Modern kooperatifçilik hareketi 19. yüzyılda Sanayi Devrimi'nin yarattığı sosyal sorunlara tepki olarak doğmuştur. İlk başarılı tüketici kooperatifi, 1844'te İngiltere'de "Rochdale Öncüleri" tarafından kurulmuştur. Bu kooperatif, günümüz kooperatifçilik ilkelerinin temelini oluşturmuştur.
Günümüzde kooperatifler, dijital dönüşümle birlikte yeni alanlara yayılmaktadır. Platform kooperatifçiliği, enerji kooperatifleri ve sosyal girişim kooperatifleri gibi yeni modeller, bu dayanışma ekonomisi modelinin gelecekteki potansiyelini göstermektedir.
Kooperatifler, sadece bir iş modeli değil, aynı zamanda daha adil, eşitlikçi ve sürdürülebilir bir dünya vizyonunun da taşıyıcısıdır.