🏞️ Türkiye'nin Gölleri ve Akarsuları: KPSS Coğrafya Testine Hazırlık
Türkiye'nin gölleri ve akarsuları, coğrafya bilgisinin temel taşlarından birini oluşturur ve KPSS'de sıklıkla karşımıza çıkar. Bu test, hem bilgilerinizi pekiştirmenize hem de sınav formatına alışmanıza yardımcı olacaktır.
🌊 Göller
Türkiye'deki göller oluşumlarına göre farklılık gösterir. İşte bazı göl türleri ve örnekleri:
- 🌋 Volkanik Göller: Volkanik patlamalar sonucu oluşan kraterlerde veya maar alanlarında biriken sularla oluşurlar. Örnek: Nemrut Gölü, Meke Gölü.
- 🏔️ Buzul Gölleri (Sirk Gölleri): Yüksek dağlık alanlarda, buzulların aşındırmasıyla oluşan çukurlarda biriken sularla oluşurlar. Örnek: Karagöl (Kaçkar Dağları).
- 🌊 Tektonik Göller: Yer kabuğundaki hareketler sonucu oluşan çukurlarda biriken sularla oluşurlar. Örnek: Van Gölü, Tuz Gölü, Beyşehir Gölü.
- 🏞️ Karstik Göller: Kalkerli arazilerde, suyun eritmesiyle oluşan çukurlarda biriken sularla oluşurlar. Örnek: Salda Gölü, Kestel Gölü.
- 🚧 Set Gölleri: Akarsuların önünün doğal veya yapay setlerle kapanması sonucu oluşurlar.
- ⛰️ Heyelan Set Gölleri: Tortum Gölü, Sera Gölü.
- 🌋 Lav Set Gölleri: Erçek Gölü, Nazik Gölü, Haçlı Gölü, Çıldır Gölü.
- 🌊 Alüvyal Set Gölleri: Eymir Gölü, Mogan Gölü.
- 💧Kıyı Set Gölleri (Lagünler): Büyükçekmece Gölü, Küçükçekmece Gölü, Terkos (Durusu) Gölü.
- 🧱Baraj Gölleri (Yapay Set Gölleri): Keban Baraj Gölü, Atatürk Baraj Gölü.
🏞️ Akarsular
Türkiye'deki akarsular genel olarak hızlı akar ve hidroelektrik potansiyeli yüksektir. Rejimleri düzensizdir ve taşımacılık için çok uygun değillerdir.
- 💧 Ege Bölgesi Akarsuları:
- 🌊 Büyük Menderes: Ege Denizi'ne dökülür.
- 🌊 Küçük Menderes: Ege Denizi'ne dökülür.
- 🌊 Gediz: Ege Denizi'ne dökülür.
- 🌊 Bakırçay: Ege Denizi'ne dökülür.
- 💧 Akdeniz Bölgesi Akarsuları:
- 🌊 Seyhan: Akdeniz'e dökülür.
- 🌊 Ceyhan: Akdeniz'e dökülür.
- 🌊 Göksu: Akdeniz'e dökülür.
- 🌊 Aksu: Akdeniz'e dökülür.
- 💧 Karadeniz Bölgesi Akarsuları:
- 🌊 Kızılırmak: Karadeniz'e dökülür (Türkiye'nin en uzun akarsuyu).
- 🌊 Yeşilırmak: Karadeniz'e dökülür.
- 🌊 Sakarya: Karadeniz'e dökülür.
- 🌊 Çoruh: Batum yakınlarında Karadeniz'e dökülür.
- 💧 Doğu Anadolu Bölgesi Akarsuları:
- 🌊 Fırat: Basra Körfezi'ne dökülür.
- 🌊 Dicle: Basra Körfezi'ne dökülür.
- 🌊 Aras: Hazar Denizi'ne dökülür.
- 🌊 Kura: Hazar Denizi'ne dökülür.
📝 Örnek KPSS Tarzı Sorular
1. Aşağıdakilerden hangisi tektonik göl değildir?
a) Van Gölü
b) Tuz Gölü
c) Beyşehir Gölü
d) Salda Gölü
e) İznik Gölü
2. Aşağıdaki akarsulardan hangisi Türkiye sınırları içerisinde doğup, Türkiye sınırları dışında denize dökülür?
a) Kızılırmak
b) Yeşilırmak
c) Seyhan
d) Çoruh
e) Gediz
3. Aşağıdakilerden hangisi heyelan set gölüdür?
a) Tortum Gölü
b) Salda Gölü
c) Tuz Gölü
d) Manyas Gölü
e) Burdur Gölü
🔑 Cevaplar
1. d) Salda Gölü (Karstik göldür)
2. d) Çoruh (Batum yakınlarında Karadeniz'e dökülür)
3. a) Tortum Gölü
