🧪 Kütlece Yüzde Derişim Nedir?
Kütlece yüzde derişim, bir çözeltideki çözünen maddenin kütlesinin, çözeltinin toplam kütlesine oranının yüzde olarak ifade edilmesidir. Bu, bir çözeltinin ne kadar "yoğun" veya "konsantre" olduğunu anlamak için kullanılan en yaygın ve basit yollardan biridir.
🎯 Formülü
Kütlece yüzde derişim aşağıdaki formülle hesaplanır:
Kütlece Yüzde = (Çözünenin Kütlesi / Çözeltinin Toplam Kütlesi) x 100%
Matematiksel olarak ifade etmek gerekirse:
\( \% (m/m) = \frac{m_{\text{çözünen}}}{m_{\text{çözelti}}} \times 100 \)
📝 Hesaplama Adımları
- ✅ 1. Adım: Çözünen maddenin kütlesini (mçözünen) gram (g) cinsinden belirle.
- ✅ 2. Adım: Çözeltinin toplam kütlesini (mçözelti) gram (g) cinsinden belirle. Bu, çözünen ve çözücünün kütleleri toplamına eşittir.
- ✅ 3. Adım: Çözünenin kütlesini, çözeltinin toplam kütlesine böl.
- ✅ 4. Adım: Bulduğun sonucu 100 ile çarparak yüzde değerini elde et.
🔍 Örnek Problem ve Çözümü
Soru: 20 gram şeker, 80 gram suda çözülerek bir çözelti hazırlanıyor. Bu çözeltinin kütlece yüzde derişimi kaçtır?
Çözüm:
- ➡️ Çözünenin kütlesi (şeker) = 20 g
- ➡️ Çözücünün kütlesi (su) = 80 g
- ➡️ Çözeltinin toplam kütlesi = 20 g + 80 g = 100 g
- ➡️ Kütlece Yüzde = (20 g / 100 g) x 100% = %20
Sonuç olarak, şekerli su çözeltisi kütlece %20 şeker içermektedir.
💡 Dikkat Edilmesi Gerekenler
- 📌 Kütlece yüzde, birimsiz bir ifadedir. Sadece "%" işareti ile gösterilir.
- 📌 Çözünen ve çözelti kütleleri aynı birimde (genellikle gram) olmalıdır.
- 📌 Hacimle karıştırılmamalıdır! Bu hesaplama için hacim değil, kütle kullanılır.
- 📌 Özellikle katı-sıvı çözeltileri için çok kullanışlıdır.
🌍 Gerçek Hayatta Kullanım Alanları
- 🥤 İçeceklerin etiketlerinde şeker oranı belirtilirken.
- 🧴 Kimyasal temizlik ürünlerinin konsantrasyonu ifade edilirken.
- 🥼 Laboratuvarda belirli bir derişimde çözelti hazırlarken.
- ⛽ Benzin gibi yakıt karışımlarının bileşimi tanımlanırken.
