Laktoz intoleransı nedir

Question

Süt içtikten sonra midemde hep rahatsızlık hissi oluyor. Özellikle karın ağrısı ve şişkinlik yaşıyorum, bu durumun laktoz intoleransıyla bir ilgisi var mı? Süt ürünlerini tamamen hayatımdan çıkarmam gerekiyor mu, yoksa başka çözümler de var mı?

Answer 1

Laktoz İntoleransı Nedir?

Laktoz intoleransı, süt ve süt ürünlerinde bulunan bir şeker olan laktozu sindirememe durumudur. Bu durum, ince bağırsakta yeterli miktarda laktaz enzimi üretilememesinden kaynaklanır.

Laktaz Enziminin Rolü

Sağlıklı bir sindirim sisteminde, laktaz enzimi laktozu, vücudun kana emebileceği daha basit şekerler olan glikoz ve galaktoza parçalar. Matematiksel olarak bu süreç şöyle ifade edilebilir:

\( \text{Laktoz} \xrightarrow[\text{Laktaz Enzimi}]{} \text{Glikoz} + \text{Galaktoz} \)

Laktaz enzimi yeterli olmadığında ise, laktoz sindirilmeden kalın bağırsağa geçer.

Belirtileri Nelerdir?

Sindirilemeyen laktoz, kalın bağırsaktaki bakteriler tarafından fermente edilir. Bu durum, genellikle yemekten 30 dakika ile 2 saat sonra aşağıdaki belirtilere yol açar:

• Karın ağrısı ve kramplar
• Şişkinlik ve gaz
• İshal
• Mide bulantısı ve bazen kusma

Laktoz İntoleransının Türleri

• Primer (Birincil) Laktoz İntoleransı: En yaygın görülen türdür. İnsanlar büyüdükçe, genetik olarak daha az laktaz enzimi üretmeye başlar. Bu durum yetişkinlikte kendini gösterir.
• Sekonder (İkincil) Laktoz İntoleransı: Bir hastalık (örn. çölyak, Crohn), enfeksiyon veya ince bağırsak yaralanması sonucu laktaz üretiminin geçici olarak azalmasıdır. Altta yatan neden tedavi edildiğinde düzelebilir.
• Konjenital (Doğuştan) Laktoz İntoleransı: Çok nadir görülen bu türde, bebekler genetik bir bozukluk nedeniyle hiç laktaz enzimi üretemez.

Teşhis ve Yönetim

Laktoz intoleransı genellikle nefes hidrojen testi ile teşhis edilir. Belirtileri hafifletmek ve yaşam kalitesini artırmak için şu yöntemler uygulanabilir:

• Laktoz içeren gıdaların tüketimini sınırlamak veya kesmek: Süt, yoğurt, peynir, tereyağı gibi ürünler.
• Laktozsuz olarak satılan süt ve süt ürünlerini tercih etmek.
• Yemeklerden önce laktaz enzimi tableti almak.
• Sert peynirler (kaşar, parmesan gibi) ve yoğurt gibi laktoz oranı daha düşük ürünleri denemek.

Laktoz intoleransı bir gıda alerjisi değildir. Bir alerjinin aksine, bağışıklık sistemini ilgilendirmez ve hayatı tehdit etmez, sadece sindirim sisteminde rahatsızlık yaratır.