Maltoz Nedir?
Maltoz, halk arasında malt şekeri olarak da bilinen bir disakkarittir. Yani, iki adet glikoz molekülünün bir araya gelmesiyle oluşan bir karbonhidrattır.
Kimyasal olarak, bir glikozun diğerine α(1→4) glikozidik bağı ile bağlanması sonucu oluşur. Bu yapı, maltozun sindiriminin çok kolay olmasını sağlar.
Maltozun Yapısı ve Özellikleri
- Kimyasal Formülü: C12H22O11
- Yapı Taşları: İki adet glikoz molekülü.
- Tat: Çay şekeri (sakkaroz) kadar tatlı değildir.
- Suda Çözünürlük: Suda kolayca çözünür.
- İndirgen Özellik: Serbest bir aldehit grubu içerdiği için indirgendir. Bu özelliği, Tollens ve Fehling çözeltileri gibi testlerde pozitif sonuç vermesini sağlar.
Maltoz Nelerde Bulunur?
Maltoz doğada serbest halde çok fazla bulunmaz. Daha çok, nişastanın parçalanması sırasında ortaya çıkar.
- Filizlenmiş Arpa (Malt): Maltozun en yaygın kaynağıdır. Bira yapımında kullanılan malt, arpanın filizlendirilmesiyle elde edilir ve bol miktarda maltoz içerir.
- Tahıllar: Buğday, mısır ve pirinç gibi tahılların nişastası, sindirim veya enzimatik işlemler sırasında maltoza dönüşebilir.
- Patates: Nişasta içeriği sayesinde, parçalandığında maltoz açığa çıkarabilir.
- Bira ve Diğer Fermente İçecekler: Biranın temel şekeridir. Fermantasyon sırasında mayalar maltozu alkole ve karbondioksite dönüştürür.
- Bazı Şekerlemeler ve Malt İçeren Gıdalar: Özellikle malt özü içeren enerji barları ve bazı tatlılar maltoz içerebilir.
Maltozun Sindirimi
Maltozun sindirimi oldukça basittir. İnce bağırsakta salgılanan maltaz enzimi, maltozu hızla iki glikoz molekülüne ayırır. Bu glikoz molekülleri daha sonra kana karışarak vücuda enerji sağlar.
Özetle, maltoz nişastanın yapı taşı ve önemli bir ara üründür. Enerji kaynağı olarak kullanılır ve özellikle tahıl bazlı gıdalar ve fermente ürünlerde yaygındır.
