Manzum ve mensur arasındaki fark nedir

Question

Manzumun şiir, mensurun ise düz yazı olduğunu biliyorum. Ancak hangi tür eserlerin manzum, hangilerinin mensur sayıldığını tam olarak ayırt edemiyorum. Özellikle bazı metinlerde her iki özellik de varsa kafam karışıyor.

Answer 1

Manzum ve Mensur Nedir?

Edebiyatta anlatım biçimleri genel olarak ikiye ayrılır: Manzum ve Mensur. Bu iki terim, bir metnin nasıl yapılandırıldığını ifade eder.

Manzum Eserler

Manzum, "dize halinde" veya "şiir biçiminde" yazılan eserler için kullanılır. Yani, ölçü (vezin), uyak (kafiye) ve dize (mısra) gibi şiire özgü kurallarla yazılan metinlerdir.

Manzum eserlerin başlıca özellikleri:

• Ölçü (Vezin): Hece ölçüsü veya aruz ölçüsü gibi belirli bir düzen içinde yazılırlar.
• Uyak (Kafiye): Dizelerin sonunda ses benzerlikleri bulunur.
• Dize (Mısra) ve Bent: Metin, dize ve dörtlük gibi birimlerden oluşur.
• Ahenk: Söyleyiş güzelliği ve ritim ön plandadır.

Örnek: Şiirler, destanlar, maniler, türküler ve divan edebiyatındaki kasideler, gazeller manzum eserlere örnektir.

Mensur Eserler

Mensur, "düzyazı" demektir. Şiirsel kurallara (ölçü, uyak) bağlı kalınmadan, cümleler ve paragraflar halinde yazılan metinlerdir. Günlük konuşma diline daha yakın bir anlatımı vardır.

Mensur eserlerin başlıca özellikleri:

• Serbest Yapı: Ölçü ve uyak gibi kurallar yoktur.
• Cümle ve Paragraf: Anlatım birimi cümleler ve paragraflardır.
• Doğal Anlatım: Daha çok anlatmaya ve hikâye etmeye dayalıdır.

Örnek: Roman, hikâye, deneme, makale, anı, gezi yazısı, biyografi gibi türler mensur eserlerdir.

Ana Farklar

• Biçim: Manzum eserler dize ve bentlerle; mensur eserler cümle ve paragraflarla yazılır.
• Kurallar: Manzumda ölçü ve uyak gibi kurallar varken, mensurda bu kurallar yoktur.
• Amaç: Manzum daha çok duygu ve estetiği ön plana çıkarırken, mensur daha çok olay anlatımı ve fikir aktarımı için kullanılır.

Özetle: Şiir ve şiirsel olan her şey manzum, düzyazıyla yazılan her şey ise mensur olarak adlandırılır.