Alexandre Dumas'ın (baba) 1844-1846 yılları arasında tefrika edilen “Monte Kristo Kontu”, dünya edebiyatının en ünlü macera ve intikam romanlarından biridir. Hem tarihi bir dönemi hem de insan ruhunun karanlık ve aydınlık sarmalını eşsiz bir kurguyla anlatır. İşte bu edebi şaheserin karakterleri, olay örgüsü ve temalarıyla özeti.
Genç kaptan Edmond Dantès, nişanlısı Mercédès ile evlenmek ve kaptanlığa terfi etmek üzereyken, üç kişinin kumpasına kurban gider. Fernand (aşk rekabeti), Danglars (mesleki kıskançlık) ve Villefort (siyasi çıkar) tarafından Bonapartçı olmakla suçlanır. Hiçbir yargılama olmaksızın, İf Şatosu'nda (Château d'If) karanlık bir zindana atılır.
Hapishanede 14 yıl geçiren Dantès, yan hücredeki mahkum Abbé Faria ile tanışır. Faria ona tarih, felsefe, bilim ve diller öğretir. Ayrıca Monte Kristo Adası'nda gizli bir hazinenin yerini söyler. Faria'nın ölümünden sonra onun ceset torbasına girerek kaçmayı başaran Dantès, hazineyi bulur ve inanılmaz bir servet sahibi olur. Artık amacı, kendisini mahvedenleri cezalandırmaktır.
Dantès, zengin, kültürlü ve gizemli Monte Kristo Kontu kimliğine bürünerek Paris sosyetesine girer. Eski düşmanları artık zengin, güçlü ve saygın kişilerdir. Kont, her birinin zayıf noktasını (Fernand'ın şerefsizliğini, Danglars'ın açgözlülüğünü, Villefort'un karanlık geçmişini) ustalıkla ortaya çıkarır. Planları adım adım işler, onları kendi elleriyle mahvolmalarını sağlayacak tuzaklara sürükler.
İntikam planı mükemmel işler: Fernand ifşa olup intihar eder, Danglars iflas eder ve kaçar, Villefort ise ailesinin trajedisiyle delirir. Ancak zafer, Monte Kristo Kontu'na beklediği huzuru getirmez. Masumların da acı çektiğini görür (Villefort'un genç kızı gibi). Sonunda, intikam fikrinden vazgeçip, hayatta kalan iyi kalpli insanlara (eski patronu Morrel'in oğlu Maximilien ve sevdiği kadın Valentine'e) servetinden pay verir ve Doğu'ya, yeni bir hayata doğru uzaklaşır.
Sonuç olarak, Monte Kristo Kontu, sadece sürükleyici bir intikam hikayesi değil, aynı zamanda insan doğası, adalet, kader ve nihai kurtuluş üzerine derin bir eserdir. Dantès'in karanlıktan aydınlığa, intikamdan insafa uzanan yolculuğu, okuyucuyu hem heyecanlandırır hem de düşündürür.