Mübalağa (Abartma) Nedir?
Mübalağa, bir durumu, olayı veya varlığı olduğundan çok daha büyük veya çok daha küçük göstermek amacıyla kullanılan bir anlatım sanatıdır. Günlük konuşma dilinde, edebiyatta ve sanatın birçok dalında sıkça başvurulan bir yöntemdir.
Mübalağanın Amacı
Mübalağanın temel amacı, anlatılanı daha etkileyici, daha çarpıcı veya daha dikkat çekici hale getirmektir. Bu sayede:
- Bir duygu veya düşünce daha güçlü bir şekilde ifade edilir.
- Okuyucu veya dinleyici üzerinde daha kalıcı bir izlenim bırakılır.
- Anlatıma renk ve hareket katar.
- Mizah veya eleştiri unsuru oluşturulabilir.
Mübalağa Örnekleri
Mübalağa, günlük hayatımızda ve edebiyatta çok yaygın kullanılır. İşte bazı örnekler:
- Günlük Konuşma Dili:
- "Dünyalar kadar işim var." (Çok fazla işi olduğunu belirtmek için)
- "Ayaklarım kopacak gibi oldu." (Çok yorulduğunu vurgulamak için)
- "Bir ton kitap okudum." (Çok fazla kitap okuduğunu ifade etmek için)
- Edebiyat:
- "Şakaklarıma kar mı yağdı ne? / Benim mi Allah'ım bu çizgili yüz?" - Cahit Sıtkı Tarancı (Yaşlanmayı ve saçların ağarmasını abartılı bir şekilde "kar yağması" olarak betimlemiştir.)
- "Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın? / 'Gömelim gel seni tarihe' desem, sığmazsın." - Necip Fazıl Kısakürek (Tarihin bile büyüklüğünü kapsayamayacağı bir kişiden bahsederek mübalağa yapmıştır.)
- "Bir of çeksem karşıki dağlar yıkılır." - Halk Türküsü (Dertlerinin büyüklüğünü ve of çekişinin gücünü abartılı bir şekilde anlatır.)
Önemli Uyarı
Mübalağa, gerçeklikle karıştırılmamalıdır. Mübalağa bir anlatım zenginliği ve edebi sanat iken, gerçeği olduğundan farklı göstermek (yalan söylemek) farklı bir kavramdır. Mübalağada amaç, gerçeği saptırmak değil, onu daha etkili bir biçimde sunmaktır.
Özetle, mübalağa; duyguları, düşünceleri ve olayları olduğundan daha büyük veya küçük göstererek anlatımı güçlendiren, hayatın ve edebiyatın vazgeçilmez bir süsüdür.
