Mustafa Kemal Atatürk'ün fikir yapısının ve karakterinin oluşumunda, eğitim hayatı boyunca karşılaştığı öğretmenlerin büyük bir etkisi olmuştur. Kendisi de bir eğitim aşığı olan Atatürk, bu öğretmenlerini her zaman saygı ve minnetle anmıştır. İşte onu etkileyen başlıca öğretmenler:
Önemi: Atatürk'ün ilk öğretmenidir. Mustafa Kemal, ilk eğitimine Hafız Mehmet Efendi'nin mahalle mektebinde başlamış, ancak babası Ali Rıza Efendi'nin isteğiyle daha modern eğitim veren Şemsi Efendi Mektebi'ne geçmiştir.
Etkisi: Şemsi Efendi, yeni öğretim yöntemleri kullanan, çağdaş bir eğitimciydi. Bu okul, küçük Mustafa'nın geleneksel eğitim anlayışının dışına çıkıp modern ve akılcı düşünce ile tanışmasındaki ilk adım oldu. Bu durum, onun eğitim anlayışının şekillenmesinde kritik bir rol oynadı.
Önemi: Selanik Askeri Rüştiyesi'nde (ortaokul) matematik öğretmeniydi.
Etkisi: Matematik dersindeki başarısı ve bu derse olan yatkınlığı nedeniyle öğretmeni Yüzbaşı Nakiyüddin Bey, ona "Kemal" ismini vermiştir. Bu isim, artık onun bir parçası olmuş ve Mustafa Kemal olarak anılmaya başlamıştır. Bu olay, bir öğretmenin öğrencisinin kimliğini şekillendirmedeki gücünün somut bir örneğidir.
Önemi: Selanik'teki bu sivil rüştiyede Fransızca öğretmeniydi.
Etkisi: Mustafa Kemal, onun sayesinde Fransızca ile tanışmış ve bu dili öğrenmeye başlamıştır. Yabancı dil bilgisi, ilerideki yıllarda Batı düşüncesini, askeri stratejileri ve Fransız İhtilali'nin fikirlerini birinci elden okumasına ve anlamasına olanak sağlamıştır.
Önemi: Manastır Askeri İdadisi'nde (lise) edebiyat öğretmeniydi.
Etkisi: Captain Mustafa, Namık Kemal gibi vatan şairlerinin eserlerini Mustafa Kemal'e tanıtan ve sevdiren kişi oldu. Bu eserler, onun vatanseverlik ve özgürlük fikirlerinin gelişiminde derin bir etki bıraktı.
Önemi: Manastır İdadisi'nde tarih öğretmenliği yapmıştır.
Etkisi: Mehmet Asım Efendi, tarih bilincinin ve milli tarih anlayışının Mustafa Kemal'de yer etmesinde önemli bir rol oynamıştır. Tarih derslerindeki yaklaşımı, Mustafa Kemal'in geçmişi analiz ederek geleceğe yönelik stratejiler geliştirmesine katkıda bulunmuştur.
Önemi: Harp Okulu'nda "Sınıf-ı Muhtelife" derslerine giren, geniş kültürlü bir askerdi.
Etkisi: Mustafa Nuri Bey, sadece askerlik bilgisi değil, aynı zamanda sosyoloji, siyaset ve felsefe gibi konularda da öğrencilerini aydınlatıyordu. Onun dersleri, Mustafa Kemal'in dünya görüşünü genişletmesinde ve çok yönlü bir lider olma yolunda önemli bir etkendi.