📜 Milli Egemenlik Fikrinin Temelleri
Mustafa Kemal Atatürk'ün milli egemenlik fikri, birden fazla kaynaktan beslenen ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş felsefesini oluşturan temel bir düşüncedir.
🏛️ 1. Türk Tarihi ve Devlet Geleneği
- 🇹🇷 Eski Türk Devlet Geleneği: İslamiyet öncesi Türk devletlerinde hükümdarın yetkisini "halktan" veya "kurultay"dan aldığı düşüncesi, milli egemenlik anlayışının tarihsel bir temelini oluşturur.
- 📜 Türk-İslam Sentezi: Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde görülen "ülü'l-emre itaat" anlayışı, halkın devlete ve yöneticilere bağlılığını ifade eder. Ancak Atatürk, bu anlayışı modern bir milli egemenlik anlayışına dönüştürmüştür.
🌍 2. Fransız İhtilali ve Aydınlanma Düşüncesi
- ⚖️ Fransız İhtilali'nin Etkisi: 1789 Fransız İhtilali ile yayılan "özgürlük, eşitlik, adalet" gibi fikirler, Osmanlı aydınları ve Mustafa Kemal üzerinde derin etkiler bırakmıştır.
- 💡 Aydınlanma Filozofları: J.J. Rousseau'nun "toplum sözleşmesi" ve "genel irade" düşünceleri, milli egemenlik fikrinin şekillenmesinde önemli rol oynamıştır.
🕋 3. İslami Değerler ve Meşveret
- 🤲 Şura (Danışma) Kavramı: Kuran'da geçen "şura" kavramı, yönetimde danışma ve fikir birliğini önemser. Atatürk, bu kavramdan hareketle meclis ve temsili sistemin önemini vurgulamıştır.
- 🕌 Osmanlı Meclis-i Mebusan Deneyimi: I. Meşrutiyet ve II. Meşrutiyet dönemlerinde açılan meclisler, halkın yönetime katılımı konusunda önemli bir tecrübe birikimi sağlamıştır.
🔥 4. Milli Mücadele Dönemi ve TBMM'nin Açılışı
- 🇹🇷 Kongreler Dönemi: Erzurum ve Sivas Kongreleri, milli iradenin tecelli ettiği ve milletin kendi kaderini belirleme azmini gösteren önemli adımlardır.
- 🏛️ TBMM'nin Kuruluşu (23 Nisan 1920):b> "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir" ilkesi ile açılan TBMM, milli egemenlik fikrinin somutlaşmış halidir. Saltanatın kaldırılması da bu sürecin doğal bir sonucudur.
🧠 5. Atatürk'ün Kişisel Düşünce ve Analizleri
- 🔍 Çağdaş Uygarlık Seviyesi: Atatürk, Türk milletinin çağdaş uygarlık seviyesine ulaşmasını hedeflemiş ve bunun yolunun milli egemenlikten geçtiğine inanmıştır.
- 📖 Okuma ve Araştırmaları: Atatürk, dünya tarihi, siyaset bilimi ve sosyoloji alanlarında yaptığı okumalarla milli egemenlik fikrini beslemiş ve Türk milletinin karakterine uygun hale getirmiştir.
💎 Özetle: Mustafa Kemal Atatürk'ün milli egemenlik fikri; Türk tarihinden, İslami değerlerden, Fransız İhtilali'nin etkilerinden, Milli Mücadele deneyiminden ve kendi özgün düşüncelerinden beslenerek olgunlaşmıştır. Bu fikir, Türkiye Cumhuriyeti'nin temel taşı olmuş ve "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir" ilkesi ile taçlandırılmıştır.
