Bu ders notunda, meteorolojinin ve coğrafyanın en önemli unsurlarından biri olan Nem (Nemlilik) kavramını, türlerini, ölçüm yöntemlerini ve etkilerini öğreneceğiz.
Nem, atmosferde bulunan su buharı miktarına verilen isimdir. Havanın ısınma-soğuma, yağış oluşturma gibi pek çok özelliğini doğrudan etkileyen, görünmez ancak hissedilir bir bileşendir. Mutlak ve bağıl nem olarak iki şekilde ifade edilir.
Belirli bir hacimdeki hava kütlesinin içerdiği gerçek su buharı miktarıdır. Genellikle metreküp başına gram (g/m³) cinsinden ifade edilir.
Formülü: \( Mutlak\ Nem = \frac{Su\ Buharı\ Kütlesi (g)}{Hava\ Hacmi (m³)} \)
Örnek: Sıcaklık arttıkça havanın taşıyabileceği maksimum su buharı miktarı (mutlak nem kapasitesi) artar.
Belirli bir sıcaklıkta, havanın taşıdığı gerçek su buharı miktarının, taşıyabileceği maksimum su buharı miktarına (doyma noktasına) oranının yüzde (%) olarak ifadesidir. Hissedilen nemlilik hissini en iyi açıklayan türdür.
Formülü: \( Bağıl\ Nem = \frac{Mutlak\ Nem}{Doyma\ Noktasındaki\ Nem} \times 100 \)
Örnek: Bağıl nem %100 olduğunda hava doymuştur ve yağış (yağmur, çiy, sis) oluşma ihtimali yüksektir.
Nem, atmosferdeki su buharının niceliğidir. Mutlak nem gerçek miktarı, Bağıl nem ise doyma oranını gösterir. Hava durumu tahminlerinden, tarıma ve günlük konforumuz kadar pek çok alanda hayati bir rol oynar. Meteorolojik olayları anlamak için nem kavramını iyi bilmek şarttır.