Nükleotidler, DNA ve RNA'nın temel yapı taşlarıdır. Bir nükleotid, üç ana bileşenden oluşur:
Fosfat grubu (\( PO_4^{3-} \)), nükleotidi asidik yapan kısımdır. 🧪 Nükleotidler arasında fosfodiester bağları kurarak nükleik asit zincirinin iskeletini oluşturur. Bu bağ, bir nükleotidin şekerine bağlı fosfatın, bir sonraki nükleotidin şekeriyle bağlanmasıyla meydana gelir.
Bu, bir pentoz şekeridir ve iki tipte olabilir:
Şeker molekülü, fosfat grubu ve organik baz arasında bağlantı görevi görür. 🎯 Fosfat 5' karbonuna, organik baz ise 1' karbonuna bağlanır.
Bu bileşen, genetik bilginin kodlandığı kısımdır. İki ana kategoriye ayrılır:
💡 DNA'da Adenin (A) her zaman Timin (T) ile, Guanin (G) ise her zaman Sitozin (C) ile eşleşir. Bu, belirli baz eşleşmeleri sayesinde kararlı bir çift sarmal yapı oluşturulmasını sağlar.
Bir nükleotidin oluşumu şu şekilde özetlenebilir:
Nükleotid = [Fosfat Grubu] + [Beş Karbonlu Şeker] + [Organik Baz]
📌 Örneğin, bir DNA nükleotidi: Bir Fosfat + Bir Deoksiriboz Şekeri + Bir Organik Baz (A, T, G veya C) şeklindedir.
Bu üç bileşen bir araya gelerek, genetik kodumuzun temelini oluşturan devasa DNA ve RNA moleküllerini meydana getirirler. 🧬
