İvan Gonçarov'un 1859'da yayımlanan başyapıtı Oblomov, sadece bir karakteri değil, bir "ruh halini" ve toplumsal bir tembelliği (Oblomovluk) tüm çıplaklığıyla anlatır. Romanın gücü, Oblomov'un etrafında şekillenen ve onun karakterini daha da belirginleştiren diğer figürlerden gelir. İşte bu unutulmaz karakterlere daha yakından bir bakış:
Romanın başkahramanı olan Oblomov, soylu bir aileden gelen, orta yaşlı bir Rus beyefendisidir. Onu diğer karakterlerden ayıran en temel özellik, aşırı tembelliği, kararsızlığı ve hayata karşı olan ilgisizliğidir. Günlerini koltuğunda uzanarak, hayaller kurarak ve en basit işlerden bile kaçınarak geçirir. Sürekli "yarın" yapmayı planladığı şeyler asla bugüne gelmez. Oblomov, sadece bireysel bir tembellik değil, aynı zamanda serflik düzenine bağlı, değişime kapalı Rus soylu sınıfının bir eleştirisidir. Onun karakteri, eylemsizliğin ve hayatı kaçırmanın trajik bir portresidir.
Oblomov'un çocukluk arkadaşı olan Ştoltz, onun tam anlamıyla antitezi, yani zıttıdır. Yarı Alman yarı Rus olan Ştoltz, enerjik, pratik, girişimci ve son derece çalışkandır. Sürekli seyahat eder, işler kurar ve hayatı aktif bir şekilde yaşar. Oblomov'u sürekli harekete geçirmeye, onu tembelliğin bataklığından kurtarmaya çalışır. Ştoltz, Batılı değerleri, sanayileşmeyi ve modernleşmeyi temsil eder. Ancak roman, onun bu "mükemmel" karakterine rağmen, Oblomov'a duyduğu derin sevgi ve bağlılıkla insani bir derinlik de katar.
Genç, zeki, kültürlü ve idealist bir kadın olan Olga, Oblomov'un hayatına giren en önemli değişim faktörlerinden biridir. Ştoltz'un tanıştırdığı Olga, Oblomov'da bir aşk ve dönüşüm umudu uyandırır. Bir süreliğine onu hayata döndürmeyi başarır; okumaya, gezmeye, sosyalleşmeye başlatır. Ancak Oblomov'un köklü tembelliği ve evlilik gibi ciddi bir sorumluluktan duyduğu korku, bu ilişkinin sonunu getirir. Olga, Oblomov'a olan aşkının onu değiştiremeyeceğini anladığında, ilişkiyi sonlandırır. Olga, güçlü iradeli ve aydın bir Rus kadınını temsil eder.
Oblomov, Olga'dan ayrıldıktan sonra, bir kenara çekildiği evin dul kadını Agafya Matveyevna ile bir ilişki yaşar. Olga'nın aksine, Agafya basit, az eğitimli ama şefkatli ve fedakar bir kadındır. Oblomov'u bir anne şefkatiyle besler, korur ve onun rahatını sağlar. Bu ilişki, Oblomov'un tembelliğini ve hareketsizliğini pekiştirir, çünkü Agafya onun hiçbir çaba sarf etmeden "Oblomovka"daki gibi bir hayat sürmesine olanak tanır. Bu karakter, Oblomov'un çocukluğunun güvenli ve sığ sularına geri dönüşünü simgeler.
Oblomov karakterleri, sadece bireyleri değil, bir dönemin, bir sınıfın ve insan doğasına dair evrensel gerçeklikleri temsil eder. Oblomov'un ataleti, Ştoltz'un hareketliliği, Olga'nın idealizmi ve Agafya'nın sığınmacı doğası, her okuyucunun kendi içinde bir parça bulabileceği temaları işler. Bu karakterler olmadan, "Oblomovluk" kavramı bu denli güçlü bir şekilde edebiyat tarihine kazınamazdı.
