Merhaba! Bugünkü dersimizde mantığın temel taşlarından biri olan önerme kavramından yola çıkıp, önerme olmayan cümleleri detaylıca inceleyeceğiz. Unutmayın, bir cümlenin önerme olabilmesi için doğru ya da yanlış kesin bir yargı bildirmesi gerekir. Şimdi bu koşulu sağlamayan cümle türlerini öğrenelim!
Bir önerme, kesin olarak doğru (1) veya yanlış (0) değer alabilen anlamlı bir ifadedir. Matematiksel mantıkta önermeler genellikle p, q, r gibi harflerle gösterilir.
Örnek: "Ankara Türkiye'nin başkentidir." → Bu bir önermedir ve doğru (1) değerini alır.
Aşağıdaki cümle türleri bir yargı bildirmediği, dolayısıyla doğruluk değeri taşımadığı için önerme değildir.
Soru cümleleri bir şeyi öğrenmek veya şüpheyi gidermek amacıyla kurulur. Bir yargı bildirmez, sadece soru sorar.
Mantıksal Analiz: Bu cümlelerin doğru veya yanlış olduğunu söyleyemeyiz. Sadece bir cevap beklerler.
Emir cümleleri, bir işin yapılmasını veya yapılmamasını kesin bir dille ifade eder. Bir talimat veya komut içerir.
Mantıksal Analiz: "Kapıyı kapat!" emri doğru veya yanlış olarak değerlendirilemez. Sadece bir eylem talep eder.
İstek cümleleri, bir dileği, temenniyi veya arzuyu ifade eder. Emir cümlelerinden daha yumuşak bir anlam taşır.
Mantıksal Analiz: Bu cümleler bir olgunun gerçekleşmesine yönelik bir arzuyu belirtir, doğruluk değeri atayamayız.
Ünlem cümleleri, genellikle korku, sevinç, şaşkınlık, öfke gibi ani ve güçlü duyguları ifade etmek için kullanılır.
Mantıksal Analiz: Bu ifadeler duygusal tepkilerdir ve bir yargı içermedikleri için önerme sayılmazlar.
Aşağıdaki cümlelerden hangileri önermedir?
Bir sonraki derste görüşmek üzere, kendinize iyi bakın! 👋
