Osmanlı Kuruluş Dönemi test çöz AYT

Question

AYT'ye hazırlanırken Kuruluş Dönemi'nde özellikle hangi padişahların hangi olayları gerçekleştirdiğini karıştırıyorum. Savaşlar ve önemli olayların kronolojik sıralaması kafamı karıştırıyor. Bu konuda pratik yapmak ve eksiğimi görmek istiyorum.

Answer 1

📜 Osmanlı Kuruluş Dönemi (1299-1453)

Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemi, AYT Tarih testinin en önemli konularından biridir. Bu dönemi iyi anlamak, hem siyasi gelişmeleri hem de devletin temel yapısını kavramak açısından kritik öneme sahiptir.

🏹 Kuruluş Dönemi Padişahları ve Önemli Olaylar

• 🛡️ Osman Gazi (1299-1326): Söğüt ve Domaniç'te beylik kuruldu. İlk Osmanlı parası bastırıldı. Bursa kuşatıldı.
• ⚔️ Orhan Gazi (1326-1362): Bursa fethedilerek başkent yapıldı. İznik ve İzmit alındı. Rumeli'ye geçiş (Çimpe Kalesi'nin alınması) bu dönemde gerçekleşti. Yaya ve Müsellem adıyla ilk düzenli ordu kuruldu.
• 👑 I. Murad (Hüdavendigar) (1362-1389): Başkent Edirne'ye taşındı. Pençik Sistemi ve Devşirme Sistemi uygulanmaya başlandı. I. Kosova Savaşı kazanıldı (1389). Savaş alanında şehit oldu. "Ülke, hanedanın ortak malıdır." anlayışı getirildi.
• ⚡ Yıldırım Bayezid (1389-1402): Anadolu'da Türk siyasi birliği büyük ölçüde sağlandı. Niğbolu Savaşı kazanıldı (1396). En önemli olay Ankara Savaşı'nda (1402) Timur'a yenilmesi ve Fetret Devri'nin (1402-1413) başlamasıdır.
• 🕊️ Fetret Devri (1402-1413): Taht kavgaları yaşandı. Devlet dağılma tehlikesi atlattı. Ancak Balkanlar'da toprak kaybı çok az oldu.
• 🔨 I. Mehmed (Çelebi) (1413-1421): Fetret Devri'ne son verdi. Osmanlı Devleti'ni ikinci kez kurdu denilebilir. Şeyh Bedreddin İsyanı ve Düzmece Mustafa İsyanı bu dönemde bastırıldı.
• 🚀 II. Murad (1421-1451): Edirne-Segedin Antlaşması (1444) ile Balkanlar'da geçici bir barış sağlandı. Varna (1444) ve II. Kosova (1448) Savaşları kazanılarak Balkanlar'da kesin Türk hakimiyeti başladı.

💡 Kuruluş Dönemi'nde Devlet Teşkilatlanması

• ✅ Divan Teşkilatı: İlk kez Orhan Gazi döneminde kuruldu.
• ✅ Vakıf Sistemi: Sosyal devlet anlayışının bir gereği olarak geliştirildi.
• ✅ Tımar Sistemi: Toprağa dayalı askerî ve idari sistem I. Murad döneminde düzenli hale getirildi.
• ✅ Kazaskerlik: İlk kez I. Murad döneminde oluşturuldu.

🎯 AYT'de Çıkabilecek Önemli Noktalar

• 📌 Osmanlı'nın kısa sürede büyümesinin nedenleri (Bizans'ın durumu, coğrafi konum, gaza ve cihat anlayışı, hoşgörülü politika, iskan politikası).
• 📌 İlk Osmanlı-Bizans savaşı Koyunhisar Savaşı'dır (1302).
• 📌 İlk denizcilik faaliyetleri Karesioğulları Beyliği'nin alınması (1345) ile başlamıştır.
• 📌 Ankara Savaşı'nın sonuçları (Fetret Devri, Anadolu Türk birliğinin bozulması, beyliklerin yeniden kurulması).
• 📌 Balkanlar'ın kapısını Türklere açan olay Çimpe Kalesi'nin alınmasıdır (1353).
• 📌 "Osmanlı Devleti'nin 2. kurucusu" olarak kabul edilen padişah I. Mehmed (Çelebi)'dir.

🧠 Test Çözme Tüyoları

💡 "İlk düzenli ordu", "ilk para", "ilk divan" gibi "ilk"leri iyi ezberleyin. Bu sorular sıkça çıkar.

💡 Padişahların dönemlerini kronolojik sırayla öğrenin. Özellikle Orhan Gazi'den II. Murad'a kadar olan süreçteki önemli olayların sıralaması çok sorulur.

💡 Fetret Devri'nde devletin yıkılmamasının nedenleri (Balkanlar'da toprak kaybının az olması, merkezî otoriteyi sarsacak güçlü bir ailenin olmaması gibi) üzerine düşünün.