📚 Pay ve Payda Nedir?
Bir kesir, bir bütünün eşit parçalarını ifade etmek için kullanılan matematiksel bir gösterimdir. Bir kesir iki ana bölümden oluşur: Pay ve Payda.
➗ Pay (Numeratör)
- 📌 Pay, kesir çizgisinin üstünde yazan sayıdır.
- 🎯 Anlamı: Kaç eş parça alındığını veya sayıldığını gösterir.
🎂 Payda (Denominatör)
- 📌 Payda, kesir çizgisinin altında yazan sayıdır.
- 🎯 Anlamı: Bir bütünün kaç eş parçaya bölündüğünü gösterir.
🧩 Örnekle Açıklama
Bir pastayı düşünelim. Bu pastayı 8 eş dilime böldüğümüzü hayal edelim.
Kesrimiz şu şekilde olsun: \( \frac{3}{8} \)
- ✅ Pay (3): Bu, pastadan yediğimiz dilim sayısını temsil eder. Yani 3 dilim yedik.
- ✅ Payda (8): Bu, pastanın toplamda kaç eş dilime bölündüğünü gösterir. Yani pasta 8 dilim.
Bu durumda, \( \frac{3}{8} \) kesri "bütünün sekizde üçü" anlamına gelir.
💡 Önemli Noktalar
- 🚫 Payda asla sıfır (0) olamaz! Çünkü bir şeyi sıfır parçaya bölemeyiz. Bu matematiksel olarak tanımsızdır.
- ➡️ Pay, paydadan küçükse (< \( \frac{3}{8} \) gibi) bu bir basit kesirdir.
- ➡️ Pay, paydadan büyük veya eşitse (< \( \frac{9}{8} \) veya \( \frac{8}{8} \) gibi) bu bir bileşik kesirdir.
- 🎯 Pay ve payda aynı sayıya bölünerek kesir sadeleştirilebilir. Örneğin, \( \frac{4}{8} \) kesri 4 ile sadeleştirilerek \( \frac{1}{2} \) haline getirilebilir.
Özetle: Pay, "kaç parça aldığımızı"; payda ise "bütünün kaç parçaya bölündüğünü" söyler. 🎯
