Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v.), Allah'ın insanlığa gönderdiği son peygamberdir ve onun hayatı, sözleri ve davranışları tüm Müslümanlar için en güzel örnektir. Kur'an-ı Kerim'de onun için "Şüphesiz sen yüce bir ahlak üzeresin." (Kalem Suresi, 4. ayet) buyrulmuştur. İşte O'nun, her Müslüman'ın örnek alması gereken başlıca ahlaki özellikleri:
Peygamberimiz, daha peygamber olmadan önce bile toplumda "el-Emin" (güvenilir kişi) olarak tanınırdı. Hiç kimseyi aldatmaz, verdiği sözü mutlaka tutar ve her zaman doğruyu söylerdi. Düşmanları bile onun bu özelliğini kabul eder ve ona güvenirlerdi.
Kendisine emanet edilen her şeyi en iyi şekilde korur ve sahibine eksiksiz iade ederdi. Hicret edeceği geche, bile elinde bulunan emanetleri sahiplerine ulaştırması için Hz. Ali'yi görevlendirmiştir. Bu, onun emanet bilincinin ne kadar güçlü olduğunun en açık göstergesidir.
O, tüm insanlara, hayvanlara ve doğaya karşı büyük bir merhametle davranırdı. Çocuklara sevgi ve şefkat gösterir, yetimleri korur gözetirdi. İnsanların sıkıntılarını paylaşır, onlara yardım elini uzatırdı. Kendisine kötülük yapanları bile bağışlamış, onlara merhametle davranmıştır.
Peygamber olmasına ve tüm insanlığa önder olmasına rağmen asla kibirlenmezdi. Bir topluluk içinde kendisini diğer insanlardan üstün görmez, herkesle aynı seviyede oturur, yoksullarla birlikte yerdi. Ev işlerine yardım eder, sıradan bir insan gibi yaşardı.
Hayatı boyunca sayısız zorluk, eziyet ve sıkıntıyla karşılaşmış olmasına rağmen asla ümitsizliğe kapılmamış ve sabretmiştir. Taşlanmış, boykot edilmiş, sevdiklerini kaybetmiş ama tüm bunlara rağmen davasından vazgeçmemiş ve insanlara karşı her zaman sabırlı ve anlayışlı olmayı sürdürmüştür.
Peygamberimiz, insanların en cömerdiydi. Hiçbir ihtiyacı olanı eli boş çevirmezdi. Özellikle Ramazan aylarında daha da cömert olurdu. Sahip olduğu her şeyi Allah yolunda harcar, kendisi için çok az şey ayırırdı.
Kendisine yapılan kötülükleri asla unutmaz ama mutlaka affederdi. Mekke'yi fethedip, kendisine yıllarca zulmeden insanların karşısına çıktığında onlara, "Bugün size kınama ve ayıplama yok. Allah sizi affetsin. O, merhametlilerin en merhametlisidir." demiş ve hepsini affetmiştir.
Hiç kimseye, akrabası veya dostu bile olsa, ayrıcalık tanımazdı. Hak ve adaleti gözetirdi. Bir davada Müslüman ile Müslüman olmayan arasında bile asla ayrım yapmaz, herkese eşit davranırdı.
İnsanların hatalarını ve kusurlarını anlayışla karşılar, onları düzeltmek için yumuşak bir üslup kullanırdı. Kaba ve kırıcı davranışlardan uzak durur, insanlarla ilişkilerinde her zaman kolaylaştırıcı ve hoşgörülü olurdu.
Peygamberimiz, bedenen, giyim kuşamda ve çevresel olarak her zaman temizliğe büyük önem verirdi. "Temizlik imandandır." buyurarak, temizliğin sadece fiziksel bir durum olmadığını, aynı zamanda manevi bir değer olduğunu vurgulamıştır.
Bu özellikler, Peygamber Efendimizin "üsve-i hasene" (en güzel örnek) oluşunun birer yansımasıdır. Müslümanlar, onun bu yüksek ahlakını kendi hayatlarında uygulamaya çalışarak daha iyi bir insan ve daha iyi bir Müslüman olmayı hedeflerler.
