Piyano, tuş sayısı ve düzeniyle müziğin en temel enstrümanlarından biridir. Piyanonun tuş sayısı, tarihsel süreçte değişiklik göstermiş olsa da günümüzde standart bir sayıya ulaşmıştır. Bu yazıda, piyanonun tuş sayısını ve renklerinin arkasındaki mantığı keşfedeceğiz.
Günümüzde üretilen standart bir piyano (akustik veya dijital) genellikle 88 tuştan oluşur. Bu tuşların dağılımı şu şekildedir:
Bu düzen, toplamda 7 oktavlık bir ses aralığı sağlar. Piyanonun en pes (kalın) notası La-0 (A0), en tiz (ince) notası ise Do-8 (C8)'dir.
Piyano tuşlarının renkleri, müzikal dizilimi görsel olarak kolaylaştırmak için tasarlanmıştır.
Beyaz tuşlar, batı müziğindeki temel 7 notayı (Do, Re, Mi, Fa, Sol, La, Si) temsil eder. Bu notalara "doğal notalar" denir. Klavyede herhangi bir beyaz tuşun hemen solundaki siyah tuş, o notanın bemolü; sağındaki siyah tuş ise diyezidir.
Siyah tuşlar, beyaz tuşlar arasındaki yarım seslik aralıkları doldurur. Bir siyah tuş, kendisinden önce gelen beyaz tuşun diyezi, sonra gelen beyaz tuşun ise bemolü olarak adlandırılır. Örneğin, Do notası ile Re notasının arasındaki siyah tuş hem Do# (Do diyez) hem de Reb (Re bemol) olarak isimlendirilir. Bu duruma müzikal enharmonik eşitlik denir.
Piyano her zaman 88 tuşlu değildi. Tarihsel süreçte farklı tuş sayıları denenmiştir:
Bunun yanı sıra, bazı konser piyanolarında 92 veya 97 tuş bulunabilir. Ayrıca, başlangıç seviyesi için tasarlanmış bazı dijital piyanolarda veya klavyelerde 61, 66 veya 76 tuş olabilir.
Piyanonun tuş düzeni, müzik teorisinin fiziksel bir yansımasıdır. Bu akıllı tasarım sayesinde müzisyenler, karmaşık eserleri daha kolay çalabilir ve yorumlayabilir.
